“Qeydə alınmışdır”	“Təsdiq edilmişdir”
Azərbaycan Respublikası	Azərbaycan Respublikası
Ədliyyə Nazirliyində	Dövlət Gömrük Komitəsi
Qeydiyyat № 110	Əmr № 027
“23” iyun 1998-ci il	“17” iyun 1998-ci il
Nazir _______ S.Həsənova	Komitənin sədri ______ K.Heydərov

Yük gömrük bəyannamələrinin doldurulması

QAYDALARI[1]

1. Ümumi müddəalar

1.1. Bu qaydalar malların ixrac və sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük rejimləri üzrə yük gömrük bəyannaməsinin (sonrakı yazılışlarda - YGB) doldurulma qaydalarını müəyyən edir.

1.2. YGB dəsti dörd əsas vərəq, bu qaydalarda nəzərdə tutulan hallarda isə əlavə vərəqlərdən (1 saylı Əlavə) ibarətdir. Barter əməliyyatlarının rəsmiləşdirilməsi zamanı YGB dəsti beş nüsxədən ibarət olmalıdır.

Qrafaların adları üçün Azərbaycan dilində (bəzi hallarda rus dilində) olan blanklardan, habelə məlumat qrafasından kənarda əlavə qeydləri olan blanklardan da istifadə etmək olar. [2]

1.3. YGB-nin əsas vərəqi eyni bir gömrük rejimi tətbiq olunan eyni adlı mallar (XİF MN üzrə mal mövqeyi 9-cu işarə səviyyəsinə qədər eyni təsnifat olunanlar) haqqında məlumatları göstərmək üçün istifadə olunur.

1.4. Bir neçə adda olan malların bəyan olunması zamanı əsas YGB-nin ayrılmaz hissəsi olan əlavə vərəqlərdən istifadə olunur. Əlavə vərəqlərin hər biri üç adda malı bəyan etməyə imkan verir.

1.5. Bir YGB-də 100-ə qədər adda olan mallar barəsində (eyni zamanda əsas vərəq, 33-dən artıq əlavə vərəq əlavə oluna bilməz) məlumat bəyan oluna bilər. Əlavə vərəqlərin doldurma qaydaları, əlavə vərəqdə bəyannaməçi tərəfindən doldurulmayan A qrafası istisna olunmaqla, YGB-nin əsas vərəqlərinin uyğun qrafalarının doldurulması qaydaları kimidir.

1.6. YGB-də pozub-düzəltmə və qaralama olmamalıdır. Düzəlişlər yanlış məlumatların üzərindən xətt çəkilməklə, düzgün məlumatları yazı makinası və ya əl ilə yazmaqla edilir.

Hər bir düzəliş səlahiyyətli şəxsin imzası və bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq edilir.

1.7. YGB (Gömrük İttifaqının üzvü olan ölkələr üçün) kompüterdə və ya yazı makinasında Azərbaycan dilində (bəzi hallarda rus dilində) doldurulur. Ayrı-ayrı hallarda əgər dəyər göstəriciləri (faktura və gömrük dəyəri), 9 işarədən çox ədədlə ifadə olunarsa, onları əl ilə doldurmaq olar. [3]

Keyfiyyətsiz şəkildə doldurulmuş YGB-lərə gömrük orqanları tərəfindən gömrük bəyannaməsi kimi baxılmır.

1.8. YGB-nin hər hansı bir qrafasındakı mətn məlumatı, əvvəl doldurulmuş qrafanın mətn məlumatının təkrarı olarsa, bu halda həmin qrafada əvvəl doldurulmuş qrafaya — “bax, qrafa №___” şəkildə istinad edilir.

Kodlara münasibətdə belə istinadlar edilə bilməz.

1.9. YGB-nin hər hansı qrafasında lazımi məlumatların bəyan olunması üçün (müəssisənin adı, vaqonun, konteynerin nömrəsi və s.) yer olmadıqda, bu məlumatların bəyannamənin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə yazılmasına icazə verilir. Bu yazı bəyannaməçinin imzası və möhürü ilə təsdiq olunaraq “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” ifadəsi yazılır.[4]

Kodlara münasibətdə belə istisnalar tətbiq olunmur.

YGB-nin əsas vərəqinin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə digər nəzarət orqanlarının ştamplar vurması və qeydlər aparması üçün icazə verilir.

1.10. Bəyannaməçilərə bu qaydalarda nəzərdə tutulmayan məlumatların YGB blanklarında istifadəsinə icazə verilmir.

1.11. Gömrük orqanı bu qaydaların 2.4 bəndində göstərilən sxem üzrə YGB-nin əsas vərəqinin 7-ci qrafasında və hər bir A qrafasının aşağı hissəsinə qeydiyyat nömrəsi, YGB-nin qəbul tarixini yazmaqla, bəyannamə və əlavə vərəqləri qeydiyyatdan keçirir.

1.12. YGB-nin vərəqləri aşağıdakı qaydada bölüşdürülür:

- birinci vərəq - gömrük orqanında və xüsusi arxivdə saxlanılır;

- ikinci vərəq (statistik) - gömrük statistikası şöbəsində (bölməsində) qalır;

- üçüncü vərəq - bəyannaməçiyə qaytarılır;

- dördüncü vərəq:

a) malların ixracı zamanı bəyannaməçiyə - yük göndərənə qaytarılaraq, mal müşayiət sənədlərinə əlavə olunur və mallarla birlikdə sərhəd gömrük buraxılış məntəqəsinin fəaliyyət bölgəsində yerləşən gömrük orqanına göndərilir;

b) malların idxalı zamanı - gömrük rəsmiləşdirilməsini həyata keçirən bəyannaməçidə - malı alanda qalır.

1.13. Burada istifadə olunan əsas anlayışlar aşağıdakıları bildirir:

- “nəqliyyat sənədi” - gömrük sərhədinə qədər (malların ixracı zamanı), gömrük sərhəddindən təyinat yerinə (malların idxalı zamanı), daşımalar üzrə müşayiət sənədləri də daxil olmaqla malların beynəlxalq daşımalarını həyata keçirmək üçün uyğun sənəddir;

- “malı göndərən” - gömrük bəyannaməsinə təqdim olunmuş malları nəqliyyat sənədində göstərilən, alana çatdırılması üçün daşıma müqaviləsinə uyğun olaraq daşıyıcıya verən və ya vermək istəyən, habelə daşıyıcının xidmətlərindən istifadə etməyərək, alıcıya çatdıran hüquqi və ya fiziki şəxsdir;

- “malı alan” - nəqliyyat sənədinə müvafiq daşıyıcı tərəfindən və ya göndərənin göstərişi əsasında gömrük sərhəddindən keçdikdən sonra, malların sərəncamına verildiyi nəqliyyat sənədində göstərilən huquqi və ya fiziki şəxsdir;

- “maliyyə tənzimlənməsi üzrə məsul şəxs” - ödənişli əsasda xarici-ticarət əməliyyatları üzrə müqavilələr (alqı-satqı, konsiqnasiya müqavilələri, lizinq sazişləri və s.) bağlayan və onlar üzrə hesabatlara məsul olan vətəndaşlardır;

- “faktura dəyəri”- ödənişli əsasda xarici-ticarət əməliyyatı şərtlərinə müvafiq olaraq malların faktiki ödənilmiş və ya ödəniləcək, habelə qarşılıqlı mal göndərişi ilə kompensasiya olunan qiymətdir;

- “gömrük dəyəri”:

- idxal olunan mallar üçün malların mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunan dəyəridir;

- ixrac olunan mallar üçün:

- ödənişli əsasda sövdələşmələr üçün - gömrük ərazisindən malların ixrac yerinə çatdırılması (daşınma, yükləmə, boşalma, sığorta) üçün xərclər, habelə digər lazımi korrektirovkalar da nəzərə alınmaqla, ixrac olunan malların ödənilməsi və ya ödənilməli olan qiyməti əsasında təyin olunan dəyərdir;

- ödənişsiz əsasda digər sövdələşmələr üçün - gömrük ərazisindən ixrac yerinə çatdırılması xərcləri nəzərə alınmaqla qiymətləndirilən və ya eyniləşdirilmiş olan bircinsli malların dəyəri haqqında məlumat - kommersiya, nəqliyyat, bank, mühasibat və digər təsdiqedici sənədlə təyin olunan qiymətlər əsasında müəyyən olunan dəyərdir;

- “ticarət edən ölkə” - digər bir ölkənin vətəndaşı ilə milli mənsubiyyətindən asılı olmayaraq müqavilə bağlayan şəxsin qeydiyyatda olduğu (yaşadığı) ərazinin olduğu ölkədir.

Təqdim olunmuş YGB-nin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə məlumatlar YGB-nin müvafiq qrafası göstərilməklə həmin qrafanın strukturuna və doldurulması qaydalarına uyğun göstərilir.[5]

Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı bəyannaməçilər tərəfindən qoşma vərəqlər iki nüsxədən ibarət olaraq tərtib olunur və YGB-nin 1-ci və 4-cü vərəqlərinə əlavə edilir.

2. İxrac gömrük rejimi altında olan mallar üçün yük gömrük bəyannaməsinin doldurulması qaydaları

2.1. Bəyannaməçi tərəfindən YGB-nin aşağıdakı qrafaları doldurulur:

- rəqəmlə göstərilən:

1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 15a, 16, 17, 17a, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 44, 45, 46, 47, 48, 50, 54;

- hərflə göstərilən: - A B

2.2. Gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən 7, D və S qrafaları doldurulur.

2.3. Qrafaların bəyannaməçi tərəfindən doldurulma qaydaları:

Qrafa “A” [6]

Qrafanın yuxarı sağ hissəsində YGB-nin gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul olunduğu tarixdə Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı tərəfindən ABŞ dollarının milli valyuta ilə ifadə olunmuş məzənnəsi göstərilir.

Qrafanın aşağı sağ hissəsində qoşma vərəqlər istifadə olunduğu hallarda qoşma vərəqlərin sayı aşağıdakı formatda göstərilir:

“Qoşma-SS”

burada: SS – qoşma vərəqlərin sayı rəqəmlə göstərilir

Qrafa 1. “Bəyannamənin tipi”

Qrafanın birinci yarımbölməsində malların keçirilmə istiqaməti - “İX” göstərilir.

Qrafanın ikinci yarımbölməsində malların gömrük sərhəddindən keçirilmə proseduraları Təsnifatına uyğun olaraq gömrük rejiminin iki rəqəmli kodu göstərilir (2 saylı Əlavə).

Üçüncü yarımbölmədə:

- əgər ixracatçı özü istehsal etdiyi məhsulu ixrac edirsə - “1” rəqəmi;

- əgər ixracatçı özü istehsal etmədiyi məhsulu ixrac edirsə - “0” rəqəmi yazılır.

Qrafa 2. “Göndərən”

Qrafada malları göndərən haqqında aşağıdakı məlumatlar:

- sağ yuxarı küncdə təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi və ya fiziki şəxslər üçün gömrük orqanları tərəfindən verilmiş identifikasiya kodları göstərilir. [7]

- hüquqi şəxsin adı və ünvanı, ya da fiziki şəxsin soyadı, adı, atasının adı, onun şəxsiyyətini təsdiq edən məlumat və ünvan göstərilir.

- sol aşağı küncdə təşkilatların dövlət qeydiyyat nömrəsi və qeydiyyat tarixi və ya fiziki şəxsə Vergilər Nazirliyi tərəfındən verilmiş vergi ödəyicisinin uçot nömrəsi. [8]

Qrafa 3. “Əlavə vərəqlər”

Qrafa əlavə vərəqlər istifadə olunduqda doldurulur. Qrafanın birinci yarımbölməsində vərəqin sıra nömrəsi, ikincidə isə əlavə vərəqlər daxil olmaqla, təqdim olunmuş YGB vərəqlərinin ümumi sayı göstərilir.

Qrafa 4. “Yükləmə spesifikasiyası” [9]

Qrafada yükləmə spesifikasiyası vərəqlərinin ümumi sayı göstərilir.

Qrafa 5. “Malların ümumi sayı”

Qrafada YGB-nin əsas vərəqlərinin və əlavə vərəqlərinin 31-ci qrafalarında göstərilən, bəyan olunan hissədəki malların ümumi sayı rəqəmlə göstərilir.

Qrafa 6. “Yerlərin sayı”

Qrafada bəyan olunan mallar partiyasında yerlərin ümumi sayı göstərilir.

Tökülüb doldurula bilən, səpələnib tökülmə və axıcılıq qabiliyyətli yüklər, habelə boru kəməri nəqliyyatı, elektrik xətləri vasitəsilə və qalaq halında gömrük sərhəddindən mallar keçirildikdə, bu qrafada “0” rəqəmi yazılır.

Qrafa 8. “Malı alan”

Qrafada malları alan haqqında aşağıdakı məlumat göstərilir:

- xarici müəssisənin adı, ünvanı, ya da fiziki şəxsin soyadı, adı, atasının adı və ünvanı.

Qrafa 9. “Maliyyə məsələlərinin tənzimlənməsində məsul şəxs”

Qrafada ödəniş əsasında xarici ticarət sövdələşməsi bağlamış məsul şəxs haqqında məlumatlar bildirilir:

- qrafanın aşağı hissəsində “__” işarəsindən sonra təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi və ya fiziki şəxslər üçün gömrük orqanları tərəfindən verilmiş identifikasiya kodları; [10]

- hüquqi şəxsin adı və ünvanı və ya fiziki şəxsin S.A.A, ünvanı və onun şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd haqqında məlumat;

- sağ yuxarı küncdə Vergilər Nazirliyi tərəfindən fiziki şəxslərə verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi; [11]

Qrafa, ödənişsiz əsasda həyata keçirilən sövdələşmələr üzrə malların keçirilməsi hallarında doldurulmur.

Qrafa 11. “Ticarət edən ölkə”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına (3 saylı Əlavə) uyğun olaraq ticarət edən ölkənin rəqəmlə istifadə olunan kodu göstərilir.

Qrafa 12. “Ümumi gömrük dəyəri”

Qrafada əsas və əlavə vərəqlərin 45-ci qrafalarında göstərilən mallar dəyəri üzrə alınmış ümumi məbləğ bəyan olunmuş malların ümumi gömrük dəyəri kimi göstərilir.

Qrafa 14. “Bəyannaməçi”

Qrafada malları bəyan edən - deklarant haqqında məlumat göstərilir:

- sağ yuxarı küncdə təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi və ya fiziki şəxslər üçün gömrük orqanları tərəfindən verilmiş 7 rəqəmli identifikasiya kodları; [12]

- bəyannaməçinin adı və ünvanı (poçt indeksi göstərilməklə).

Qrafanın aşağı hissəsində vergi ödəyicisinin uçot nömrəsi, həmin müəssisə müqavilə əsasında bəyannaməçilik (broker, vasitəçi) fəaliyyəti göstərdiyi hallarda isə dövlət gömrük nəzarəti orqanları tərəfindən, həmin təşkilatın bəyannaməçi kimi tanınmasına səlahiyyət verən lisenziyanın nömrəsi və verildiyi tarix göstərilir.

Qrafa 15. “Göndərən ölkə”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına (3 saylı Əlavə) uyğun göndərən ölkənin qısa adı göstərilir.

Qrafa 15a. “Göndərən ölkənin kodu”

Qrafada 3 saylı Əlavədə göstərilmiş dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun göndərən ölkənin rəqəmlə ifadə olunan kodu göstərilir.

Qrafa 16. “Mənşə ölkəsi”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq malın mənşə ölkəsinin qısa adı göstərilir. Eyni adlı mallar (XİF MN üzrə 9-cu rəqəm səviyyəsində eyni cür təsnifləşdirilən və bu mallara münasibətdə eyni bir gömrük rejimi tətbiq edilən) müxtəlif ölkələrdə istehsal olunduqda qrafada “müxtəlif” sözü yazılır.

Qrafa 17. “Təyinat ölkəsi”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq, təyinat ölkəsinin qısa adı göstərilir (3 saylı Əlavə).

Qrafa 17a. “Təyinat ölkəsinin kodu”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun təyinat ölkəsinin kodu göstərilir (3 saylı Əlavə).

Qrafa 18. “Göndərmə zamanı nəqliyyat vasitəsi” [13]

Qrafanın sol yarımbölməsində nəqliyyat vasitəsinin sayı, bundan sonra isə bir hərf tərtibində məsafə buraxılmaqla gömrük sərhədi buraxılış məntəqəsinə aparılmaq üçün malın yükləndiyi nəqliyyat vasitəsi haqqında məlumat (dəniz, ya da çay gəmisinin adı, hava gəmisinin reys və bort nömrəsi, dəmiryol vaqonunun nömrəsi, yol nəqliyyatı vasitələrinin qeydiyyat nömrəsi və digər məlumatlar) göstərilir.

YGB-də bütün məlumatları göstərmək mümkün olmadıqda, “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” ifadəsi yazılmaqla, ona istinad edilərək, YGB-nin 1-ci və 4-cü vərəqlərinin arxa hissəsində və ya qoşma vərəqdə, nəqliyyat vasitələrinin nömrəsi, səlahiyyətli şəxsin imzası və bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq olunmaqla göstərilir.

Qrafanın sağ yarımbölməsində dünya ölkələrinin Təsnifatına (3 saylı Əlavə) uyğun nəqliyyat vasitəsinin mənsub olduğu ölkənin rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafa 19. “Konteyner”

Qrafada:

- mallar konteynerdə keçirildikdə - “1” rəqəmi

- mallar konteynerdə keçirilmədikdə - “0” rəqəmi yazılır.

Qrafa 20. “Göndərmə şərtləri”

Qrafanın birinci yarımbölməsində göndərmə şərtlərinin Təsnifatına uyğun olaraq (4 saylı Əlavə) göndərmə şərtlərinin iki rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafanın ikinci yarımbölməsinin sol hissəsində coğrafi məntəqə göstərilməklə göndərmə şərtinin hərflə ifadə olunmuş qısa hərfi adı göstərilir.

Üçüncü yarımbölmədə qarşılıqlı hesablaşmanın tətbiq üsulundan asılı olaraq aşağıdakılar göstərilir:

- “001” - qarşılıqlı hesablaşma vəsaitin köçürülməsi yolu ilə həyata keçirildikdə;

- “002” - akkreditiv açılması yolu ilə;

- “003” - malın dəyəri ödənilmədikdə.

Qrafa ödənişsiz əsasda həyata keçirilən sövdələşmələr üzrə malların keçirilməsi hallarında doldurulmur.

Qrafa 21. “Sərhəddə nəqliyyat vasitəsi”

Qrafanın sol yarımbölməsində nəqliyyat vasitələrinin sayı, bir hərf tərtibində boş məsafə buraxılmaqla, malları gömrük ərazisindən kənara aparacaq nəqliyyat vasitəsi haqqında (dəniz və ya çay gəmisinin adı, hava gəmisinin reys və bort nömrəsi, dəmiryolu vaqonunun nömrəsi, yol nəqliyyat vasitəsinin qeydiyyat nömrəsi və s.) məlumatlar göstərilir.

Bütün məlumatları YGB-də göstərmək mümkün olmadıqda, “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” ifadəsi yazılmaqla, ona istinad edilərək, YGB-nin 1-ci və 4-cü vərəqlərinin arxa hissəsində və ya qoşma vərəqdə nəqliyyat vasitələrinin nömrəsi, səlahiyyətli şəxsin imzası və bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq olunmaqla göstərilir.

Qrafanın sağ yarımbölməsində dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun (3 saylı Əlavə) nəqliyyat vasitəsinin mənsub olduğu ölkənin iki rəqəmli kodu göstərilir.

Bəyannaməçidə malları gömrük ərazisi hüdudlarından kənara aparacaq nəqliyyat vasitəsi haqqında məlumat olmadığı halda (gömrük nəzarəti altında malların yenidən yüklənməsi zamanı) qrafa doldurulmur.

Qrafa 22. “Valyuta və malların ümumi faktura dəyəri”

Qrafanın sol yarımbölməsində 42-ci qrafada göstərilmiş malların faktura dəyərini ifadə edən valyutanın rəqəmli kodu valyutaların Təsnifatına (5 saylı Əlavə) uyğun olaraq göstərilir.

Faktura dəyəri bəyan olunan valyuta, milli qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunur.

Qrafanın sağ yarımbölməsində göstərilən ümumi faktura dəyəri YGB-nin əsas və əlavə vərəqlərinin 42-ci qrafalarında göstərilən dəyərlərin toplanmasından alınır.

Qrafa 23. “Valyuta məzənnəsi”.

Qrafada YGB gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul olunduğu tarixə Mərkəzi Bank tərəfindən müəyyən olunan valyuta məzənnəsi üzrə bəyan olunan faktura dəyəri göstərilir.

Qrafada faktura dəyəri milli valyuta ilə bəyan olunan hallarda - “1” rəqəmi yazılır.

Qrafa 24. “Sövdələşmənin xarakteri”

Qrafanın sol yarımbölməsində sövdələşmənin xarakteri Təsnifatına uyğun olaraq (6 saylı Əlavə) sövdələşmə xarakterinin iki rəqəmli kodu göstərilir.

Bu qrafada sövdələşmə xarakterinin iki rəqəmli kodundan sonra göndərişlərin xüsusi şərtini xarakterizə edən əlavə üçüncü işarə göstərilir:

- “1” - xarici kreditlər hesabına göndərişlər;

- “2” - dövlət kreditləri hesabına göndərişlər;

- “3” - kommersiya kreditləri hesabına göndərişlər;

- “4” - birgə müəssisələrin, beynəlxalq birlik və təşkilatların nizamnamə fondunun vəsaiti hesabına həyata keçirilən mal göndərişləri;

- “7” - yeni texnika və texnologiya nümunələrinin göndərişləri.

Qrafa 25. “Sərhəddə nəqliyyat növü”

Qrafa 26. “Ölkə daxilində nəqliyyat növü”

Qrafada nəqliyyat vasitələrinin Təsnifatına uyğun (7 saylı Əlavə) nəqliyyat vasitəsi növünün kodu göstərilir.

Qrafa 27 “Yükləmə/boşaltma yerləri”.

Qrafada malların yükləmə yerləri konkret (şəhər, rayon) göstərilir.

Qrafa 28. “Maliyyə və bank məlumatı”

Qrafada 9-cu qrafada göstərilən hüquqi və ya fiziki şəxs haqqında bank və maliyyə məlumatları, rekvizitlərdən hər biri yeni sətirdən başlanılmaqla və onlardan hər birinin qarşısına növbəti sıra nömrəsi qoyulmaqla göstərilir:

- 1 - valyuta nəzarəti sənədinin nömrəsi, ya da bankın identifikasiya nömrəsi;

- 2 - bankın qısaldılmış adı;

- 3 - 9-cu qrafada göstərilən hüquqi və ya fiziki şəxsin milli valyuta hesabının nömrəsi;

- 4 - 9-cu qrafada göstərilən hüquqi və ya fiziki şəxsin xarici valyuta hesabının nömrəsi;

- 5 - vergi ödəyicisinin Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş uçot nömrəsi. [14]

Qrafa pul hesablaşmaları nəzərdə tutulmayan müqavilələr üzrə mal keçiriləcək hallarda doldurulmur. Bu qrafada mövcud qanunvericiliyə müvafiq olaraq valyuta nəzarəti məqsədi üçün lazım olan məlumatlar da göstərilə bilər.

Qrafa 29. “Sərhəddəki gömrükxana”

Qrafada fəaliyyət bölgəsi gömrük sərhəddi buraxılış məntəqəsində yerləşən gömrük orqanı (gömrükxana) göstərilir. Sağ yuxarı küncdə gömrük rəsmiləşdirilməsini həyata keçirən bölmənin gömrük orqanları və onların struktur bölmələrinin milli Təsnifatına uyğun (11 saylı Əlavə) kodu göstərilir.

Qrafa 30. “Mallara baxış yeri”

Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi dövründə onların müvəqqəti saxlanc anbarında yerləşdirilməsi zamanı doldurulur.

Qrafada müvəqqəti saxlanc anbarını təsis elmiş gömrük orqanının kodu göstərilir.

Əgər malların gömrük rəsmiləşdirilməsi digər yerdə aparılarsa, bu halda qrafada belə malların hesabatını aparan müvəqqəti saxlanc anbarının nömrəsi göstərilir.

Qrafa 31. “Yük yerləri və malların təsviri” “Markalama və miqdar - konteynerlərin nömrəsi, malların təsviri”

“Markalama və miqdar—konteynerlərin nömrəsi, malların təsviri”

Qrafada malların ticarətdə istifadə olunan adları və onların modelləri, tipləri, ölçüləri, DÖST-ləri, parametrləri və s. daxil olmaqla onların texniki xarakteristikaları göstərilir ki, onlar da bəyan olunan malları XİF MN üzrə təsnifat qaydalarına uyğun olaraq xarici-iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının (XİF MN) 9-cu rəqəm səviyyəsində eyni cür təsnifləşdirilərək, müəyyən mal mövqeyində təsnifinə imkan verir.

Bəyan olunan malların XİF MN-dəki mal mövqelərinin ümumi adı altında göstərilməsinə yol verilmir.

Sonra yük yerlərinin sayı və növü, onların markalanması haqqında məlumatlar göstərilir.

Konteynerlərdə aparılan mallar üçün, qrafanın sağ yuxarı hissəsində konteynerlərin sayı və bir hərf tərtibində boş yer buraxıldıqdan sonra onun nömrəsi göstərilir.

Əgər bu qrafada bəyan olunan mallar yük yerini və ya konteyneri tam doldurmursa, bu haqda qrafada “qutunun bir hissəsi”, “konteynerin bir hissəsi” və s. göstərilir.

Tarif tənzimlənməsi üçün qrafanın aşağı sağ küncündə xüsusi ayrılmış sahədə malın miqdarı, XİF MN üzrə ölçü vahidinin qısaldılmış adı yazılmaqla göstərilir.

Əlavə vərəqlərdə doldurulmamış “Malın təsviri” qrafalarına xətt çəkilərək cızılır.

Qrafa 32. “Mal №-si” (malın nömrəsi)

Qrafada 31-ci qrafada bəyan olunan malın sıra nömrəsi göstərilir.

Qrafa 33. “Malın kodu”

Birinci yarımbölmədə malların XİF ƏN üzrə müvafiq kodları göstərilir. [15]

Kod strukturuna görə hərf tərtibində boş yer buraxılmadan və digər ayırıcı işarələr olmadan yazılır. Bu mərhələdə müvəqqəti olaraq qrafanın kənarındakı sağ yarımbölmə ehtiyat qrafa kimi saxlanılır.

Qrafa 34. “Mənşə ölkəsinin kodu”

Dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun qrafada (XİF MN üzrə 9-cu rəqəm səviyyəsində eyni cür təsnifləşdirilən və bu mallara münasibətdə eyni bir gömrük rejimi müəyyən olunan) bəyan olunan eyni adlı malların mənşə ölkəsinin rəqəmli kodu göstərilir.

Əgər bu mallar eyni adlıdırsa (XİF MN üzrə 9-cu rəqəm səviyyəsində eyni cür təsnifləşdirilən və bu mallara münasibətdə eyni bir gömrük rejimi müəyyən olunmuşdursa), lakin mənşəcə müxtəlif ölkənindirsə, belə halda qrafada “000” göstərilir.

Bir neçə adda mallar bəyan olunarkən, dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq əlavə vərəqlərdə malların hər birinin mənşə ölkəsinin kodu göstərilir.

Qrafa 35. “Brutto çəki (kq)”

Qrafada malların qablaşdırma vasitəsilə birlikdə ümumi çəkisi kiloqramla göstərilir.

Əgər ümumi çəki bir kiloqramdan çoxdursa, onda yuvarlaqlaşdırma qaydası üzrə həmin çəki tam ədədə qədər yuvarlaqlaşdırılır.

Qrafa 36. “Preferensiya” “İmtiyaz”

Qrafa gömrük tədiyyələrinin ödənişi üzrə xüsusiyyətlər, ya da güzəştlərə əsas verən milli Təsnifata (12 saylı Əlavə) uyğun olaraq doldurulur.

Qrafa 37. “Prosedura” “Üsul”

Qrafada bəyan olunmuş gömrük rejiminə uyğun malların keçirilmə proseduralarının 6 rəqəmli kodu göstərilir. Birinci iki rəqəm malların gömrük sərhəddindən keçirilmə proseduraları Təsnifatına uyğun birinci bölmənin iki saylı Əlavəsindəki gömrük rejiminin kodunu göstərir.

Əgər əvvəlki gömrük rejimi məlumdursa, ikinci iki rəqəm həmin rejimin kodunu göstərir. Əvvəlki gömrük rejimi naməlum olduqda, ya da olmadığı hallarda “00” göstərilir.

Altı rəqəmli kodun sonuncu iki rəqəmi bəyan olunan gömrük rejiminə müvafiq Təsnifatın ikinci bölməsinə (2 saylı Əlavə) əsasən malların keçirilmə xüsusiyyətini göstərir.

Əgər Təsnifatın ikinci bölməsində nəzərdə tutulmuş xüsusiyyətlər yoxdursa, bu halda “00” göstərilir.

Qrafa 38. “Netto (kq)” “Xalis çəki”

Qrafada malların qablaşdırılma vasitəsi nəzərə alınmadan onların xalis çəkisi kiloqramla göstərilir. Əgər ümumi çəki bir kiloqramdan çoxdursa, onda yuvarlaqlaşdırma qaydası üzrə həmin çəki tam kəmiyyətə qədər yuvarlaqlaşdırılır.

Qrafa 39. “Kvota”

Miqdarına məhdudiyyət müəyyən olunmuş mallar üçün doldurulur.

Qrafada, alınmış lisenziyaya əsasən ayrılmış kvotanın qalığı ölçü vahidi ilə göstərilir. Kvota qalığının təyini zamanı bəyan olunan mal hissəsi nəzərə alınmır.

Qrafa 40. “Ümumi bəyannamə/əvvəlki sənəd”

Bəyan olunan gömrük rejimindən əvvəl digər gömrük rejiminin olduğu (mal mübadiləsi əməliyyatlarında - qarşılıqlı mal göndərişləri) hallarda və ya müvəqqəti, natamam (orderli göndəriş) dövrü, ümumi bəyannamələrin təqdim olunması zamanı doldurulur.

Qrafada əvvəlki bəyannamənin nömrəsi göstərilir.

Müvəqqəti yük gömrük bəyannaməsi ilə bəyan olunmuş yüklər tam YGB ilə rəsmiləşdirilərkən bu qrafada “arxaya bax” və ya “qoşma vərəqə bax” sözləri yazılaraq, YGB-nin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə müvəqqəti YGB haqqında məlumatlar aşağıdakı formatda göstərilir: [16]

Sıra sayı

MYGB qeydiyyat nömrəsi

MYGB tarixi

Nəqliyyat vahidinin sayı

Malın çəkisi

Qrafa 41. “Əlavə ölçü vahidləri”

Qrafada XİF MN üzrə 31-ci qrafada olan malın miqdarının əlavə ölçü vahidinin kodu göstərilir.

Qrafa 42. “Malın faktura dəyəri”

Qrafada mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq, 22-ci qrafada göstərilmiş, valyuta ilə 31-ci qrafada bəyan olunmuş malların faktura dəyəri göstərilir.

Qrafa 44. “Əlavə məlumat/təqdim olunan sənədlər” [17]

Qrafada mallar üzərində gömrük nəzarəti və gömrük rəsmiləşdirilməsinin həyata keçirilməsi üçün lazım olan sənədlər haqqında məlumatlar hər rekvizit yeni sətirdən başlanmaqla göstərilir:

1. Bu Qaydaların 14 saylı əlavəsinə uyğun olaraq, lisenziyanın və ya icazə sənədinin kodu, nömrəsi və verildiyi tarix, habelə onun fəaliyyət müddətinin son tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1/T2

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

T2- sənədin fəaliyyət müddətinin son tarixi (gün, ay və il);

2. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq, nəqliyyat sənədinin kodu, nömrəsi və tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin tarixi (gün, ay və il);

3. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq malların çatdırmasına nəzarətə dair sənədin nömrəsi və tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

4. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq müqavilənin (kontraktın, sazişin və s.), müqavilə, saziş və s. olan əlavələrin nömrəsi və verildiyi tarix göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin tarixi (gün, ay və il);

5. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq malın XİF ƏN-ə uyğun təsnif edilməsi barədə ilkin qərarın nömrəsi və tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

6. Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı qanunvericiliklə digər sənədlərin (icazə, rəy, şəhadətnamə, sertifikat və s.) təqdim olunması nəzərdə tutulduğu hallarda Qaydaların 14 saylı Əlavəsinə uyğun olaraq sənədlər haqqında məlumatlar göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur :

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

7. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq malların mənşəyini təsdiq edən sənədin (sertifikat və s.) nömrəsi və tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

8. 14 saylı əlavəyə uyğun olaraq malların hesab-fakturasının (invoysun və s.) nömrəsi və tarixi göstərilir.

Qrafanın bu hissəsi aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

9. Qrafanın bu hissəsində tarif imtiyazları və ya güzəştləri verildiyi hallarda tarif imtiyazının verilməsi haqqında və ya qanunvericiliklə müəyyən olunmuş hallarda digər sənədlər haqqında məlumatlar 14 saylı əlavəyə uyğun göstərilir.

Qrafa aşağıdakı sxem üzrə doldurulur:

XXXX/S/T1

XXXX- sənədin dördrəqəmli kodu;

S- sənədin nömrəsi;

T1- sənədin verildiyi tarix (gün, ay və il);

Qrafada bütün məlumatları göstərmək mümkün olmadıqda “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” sözləri yazılmaqla, ona istinad edilir və məlumatlar YGB-nin birinci və dördüncü vərəqlərinin arxasında və ya qoşma vərəqlərdə göstərilərək bəyannaməçinin möhürü və imzası ilə təsdiq olunur.

Qrafa 45. “Gömrük dəyəri”

Qrafada 31-ci qrafada bəyan olunan malların gömrük dəyəri göstərilir. Gömrük dəyəri göstərilən valyuta milli qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunur.

Qrafa 46. “Statistik dəyər”

Qrafada bəyan olunan malların statistik dəyəri ABŞ dolları ilə göstərilir.

Qrafa 47. “Gömrük rüsumları və yığımlarının hesablanması” [18]

Qüvvədə olan mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq, heç bir gömrük ödəniş növünə cəlb olunmayan, bəyan olunan mallar istisna olunmaqla, qalan bütün hallarda YGB-nin rəsmiləşdirilməsi zamanı 47-ci qrafa doldurulur.

YGB-nin 47-ci qrafasının bütün sütunları doldurulur. Bu zaman sütunlarda yazılmış rəqəmlər və hərflər arasında hərf tərtibində boş yer buraxılmalıdır. Əgər sütunlarda eyni zamanda rəqəmli və simvollu işarələr olarsa, onlar arasında da hərf tərtibində boş yer buraxılmasına yol verilmir. Hesablanmış gömrük ödənişlərinin məbləği Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankında tətbiq olunan qaydalara uyğun olaraq yuvarlaqlaşdırılır.

47-ci qrafanın ayrı-ayrı sütunlarının doldurulması:

- “Növ” sütununda gömrük ödənişlərinin Təsnifatına (8 saylı Əlavə) uyğun olaraq gömrük ödənişi növünün kodu göstərilir.

- “Hesablama üçün əsas” sütununda aşağıdakılar göstərilir:

- 38-ci qrafada və ya 31-ci qrafanın aşağı sağ küncündə və ya 41-ci qrafada miqdarı göstərilən mala münasibətdə gömrük ödənişləri dərəcəsinə uyğun olaraq bir əmtəə vahidi ilə müəyyən edilmiş ölçüdə tətbiq olunan gömrük ödənişləri dərəcəsi;

- ixrac gömrük rüsumunun hesablanması üçün YGB-nin 45-ci qrafasında gömrük dəyəri göstərilən mala və ya gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımlarının hesablanması üçün 12-ci qrafada ümumi gömrük dəyəri göstərilən mala münasibətdə tətbiq olunan gömrük dəyərindən faizlə gömrük ödənişləri dərəcəsi.

Bu sütunda yalnız rəqəmli işarələr göstərilir.

“Məbləğ” sütununda malların gömrük dəyəri ifadə olunan valyuta ilə hesablanmış, ödəniləcək gömrük ödənişlərinin məbləği göstərilir.

“ÖÜ” ödəniş üsulu sütununda ödəniş üsulunun iki rəqəmli və ya hərfi kodları mövcud gömrük tədiyyələrinin ödəniş şərtləri və üsulundan asılılıq qaydalarına (10 saylı Əlavə) uyğun olaraq göstərilir:

- 01 və ya “NH” - bank vasitəsilə nağdsız hesablaşma;

- 02 və ya “GK” - gömrük kassasına nağd ödənilmişdir;

- 03 və ya “ÖM” - ödənişə möhlət verilmişdir;

- 04 və ya “ÖMU” - gömrük ödənişlərinin ödənilməsi üzrə möhlət müddəti uzadılmışdır;

- 05 və ya “ŞH” - gömrük ödənişlərində şərti hesablanma olunmuşdur;

- 06 və ya “QÖ” - ödəniş qarşılıqlı hesablaşma əsasında aparılmışdır.

“Hesablamanın təfsilatı”

Qrafada hər bir gömrük ödəniş növünün kodu ayrıca qeyd edilir, YGB-nin əsas vərəqi və hər bir əlavə vərəqi üzrə ödənişlərdən ibarət - ödəniş məbləği, habelə valyutaların və valyuta məzənnələrinin kodları yazılır.

Gömrük ödənişlərinin ödənilməsi, gömrük dəyəri göstərilən valyutadan fərqli olan hallarda ödənmiş gömrük ödənişlərinin məbləği 47-ci qrafanın “Məbləğ” sütununda göstərilən məbləğin ödəniş valyutası məzənnəsi YGB-nin gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul olunduğu gündən Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı tərəfindən müəyyən etdiyi valyutanın məzənnəsinə görə yenidən hesablanır.

Ödəniş valyutası əsasında yenidən hesablanaraq alınmış gömrük ödənişi məbləği Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankında tətbiq olunan yuvarlaqlaşdırma qaydalarına uyğun olaraq aparılır.

Əgər 47-ci qrafanın “ÖÜ” (ödəniş üsulu) sütununda - “05” işarəsi göstərilərsə, belə hallarda bu gömrük ödənişi növü üzrə “V” qrafası doldurulmur.

“V” - qrafasının doldurulması zamanı bütün elementlər bir-birindən defis “–” işarəsi ilə ayrılır və elementlər daxilində simvol tərtibində boş yer qoyulmasına yol verilmir.

Gömrük ödənişlərinin ödənilməsi zamanı, gömrük ödənişlərinin ödənməsi üzrə məlumatlar “V” qrafasında aşağıdakı sxem üzrə formalaşır:

99-9999999999-99 - burada:

- 1 - saylı element (8 saylı Əlavədə) göstərilən gömrük ödənişlərinin Təsnifatına uyğun olaraq göstərilən ödəniş növünün iki rəqəmli kodunu;

- 2 - saylı element gömrük ödənişi ödəniləcək ödəncin miqdarını;

- 3 - saylı element isə milli valyutanın üç işarəli rəqəmli kodlarını göstərirlər.

Gömrük ödənişlərinin ödəniş üzrə müddətinin uzadılması və ya ödənişə möhlət verildiyi hallarda “V” qrafası aşağıdakı sxem üzrə formalaşır:

99-9999999999-999-99 - burada:

- 1 - saylı element, ödəniş müddətinin uzadılması və ya ödənişə möhlət verilməsində istifadə olunan təsdiq olunmuş gömrük ödənişlərinin Təsnifatına uyğun olaraq ödəniş növünün iki işarəli rəqəmli kodunu;

- 2 - saylı element, təminat valyutası ilə göstərilən müddətin uzadılması, ya da ödənişə möhlət üçün alınacaq gömrük ödənişi ödəncinin miqdarını;

- 3 - saylı element, valyutaların Təsnifatına uyğun olaraq gömrük ödənişinin ödənməsini təmin edən valyutanın üç rəqəmli kodunu;

- 4 - saylı element gömrük ödənişlərinin ödənilməsinə təminat növlərinin Təsnifatına (9 saylı Əlavə) uyğun olaraq, gömrük ödənişlərini təmin edən növlərin iki işarəli rəqəmli və ya hərfi kodlarını göstərir.

“Təminat valyutası” aşağıdakıları:

- gömrük ödənişlərinin ödənilməsi müddətinin uzadılması və ya ödənilməyə möhlət verilməsi zamanı müvəkkil bankın və ya digər müəssisənin zəmanətində göstərilən valyuta məbləğini;

- girov mallara və nəqliyyat vasitələrinə gömrük ödənişlərinin ödənc müddətinin uzadılması, ya da ödənilməyə möhlət verilməsi zamanı həmin malların gömrük dəyərini göstərən valyutanı;

- gömrük ödənişlərinin ödənc müddətinin uzadılması və ya ödənilməyə möhlət verilməsi zamanı gömrük orqanının depozitinə keçirilməsi üçün hesablanmış məbləğ - yəni depozitə keçirilmiş pul vəsaiti valyutasını bildirirlər.

Qrafa 48. “Ödənişlərə möhlət”

Qrafada gömrük ödənişlərinin ödənilməsinin uzadılması və ödənilməyə verilmiş möhlətin son müddəti altı rəqəmlə (99.99.99) göstərilir. Nöqtələr vasitəsilə bir-birindən ayrılan, hər bir rəqəm cütü müvafiq olaraq - günü, ayı və ili bildirir.

Qrafa 50. “Vəkalət verən”

Qrafada “YGB və onun əlavə vərəqlərində göstərilən məlumatları təsdiq edirəm” ifadəsi yazılaraq bəyannaməçinin (yük göndərənin) imzası və möhürü ilə təsdiq olunur.

Qrafa 54. “Yer və tarix”

Qrafada YGB-nin doldurulduğu yer və tarix, 14-cü qrafada göstərilən təşkilat tərəfindən malların bəyan olunmasına vəkaləti - səlahiyyəti olan şəxsin adı və soyadı, tutduğu vəzifə, onun şəxsi imzası, müəssisənin - bəyannaməçinin telefon və teletayp nömrəsi göstərilir.

YGB-də göstərilən məlumatlar müəssisənin rəsmi möhürü ilə təsdiq olunur.

2.4. Gömrük orqanı tərəfindən qrafaların doldurulması qaydaları

Qrafa 7. “Sorğu nömrəsi” [19]

Qrafada aşağıdakı sxem üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul edilən YGB-nin qeydiyyat nömrəsi göstərilir:

Nömrə - XXXXXYYZZZZZZZ

burada:

- XXXXX-gömrük orqanının 5 rəqəmli kodu

- YY - ilin sonuncu 2 rəqəmi

- ZZZZZZZ-hər il üçün 0000001-9999999 arasında sıra nömrəsi

YGB-nin əlavə vərəqlərindən və ya qoşma vərəqlərdən istifadə olunan hallarda əlavə vərəqin “A” qrafasının aşağı hissəsində 33-cü qrafanın üzərində və ya qoşma vərəqin yuxarı sağ küncündə YGB-nin əsas vərəqinin qeydiyyat nömrəsi göstərilir.

Qrafa D

Qrafaya gömrük orqanının ştamp və möhürü vurulur. Lazım olan hallarda isə gömrük nəzarəti nəticələrini əks etdirən başqa qeydlər olunur.

YGB-nin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə əlavə məlumatlar yazılarkən məsuliyyətli şəxs tərəfindən ştamp və ya möhür vurulması zəruridir. [20]

Qrafa S

YGB-nin bu qrafası gömrük orqanı tərəfindən texnoloji qeydlər üçün istifadə oluna bilər.

3. Sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük rejimi altında yerləşdirilən mallar üçün yük gömrük bəyannaməsinin doldurulması qaydaları

3. Bəyannaməçi YGB-nin aşağıdakı qrafalarını doldurur:

- rəqəmlə göstərilən:

1, 2, 3, 4, 5.6, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 15a, 16, 17, 17a, 18, 19, 20.21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 44, 45, 46, 47, 48, 50, 53, 54;

- hərflə göstərilən: - V

3, 4, 5.6, 9, 11, 12, 14, 15, 15a, 16, 17, 17a, 19, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 45, 46, 48, 54.

A,B,4,33,40,44,47 nömrəli qrafalar “İxrac gömrük rejimi altında olan mallar üçün yük gömrük bəyannaməsinin doldurulması qaydaları” ilə müəyyən olunmuş qaydada doldurulur.[21]

3.2. Gömrük orqanının vəzifəli şəxsi tərəfindən 7, 43, D və S qrafaları doldurulur.

7, D və S qrafaları ixrac rejimi altında yerləşdirilən mallar üçün yük gömrük bəyannaməsinin doldurulması qaydalarına uyğun olaraq yerinə yetirilir (bölmə 2.2).

Qrafa 43. “Gömrük dəyəri səhvlərinin düzəldilməsi əlaməti”

Qrafada - birinci halda:

- əgər göstərilən gömrük dəyərində düzəliş olmamışsa - “0” rəqəmi;

- əgər göstərilən gömrük dəyərində düzəliş olmuşdursa - “1” rəqəmi göstərilir.

İkinci halda:

- gömrük dəyərinin təyini Təsnifatına (13 saylı Əlavə) uyğun olaraq təyinat metodunun nömrəsi göstərilir.

3.3. Bəyannaməçi tərəfindən qrafaların doldurulma qaydaları.

Qrafa 1. “Bəyannamənin tipi”

Qrafanın birinci yarımbölməsində malların keçirilmə istiqaməti - “İD” göstərilir.

Qrafanın ikinci yarımbölməsində malların gömrük sərhəddindən keçirilmə üsulları Təsnifatına uyğun olaraq gömrük rejiminin iki rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafanın üçüncü yarımbölməsində aşağıdakılar:

- “1” - idxalatçı tərəfindən idxal olunan məhsul öz ehtiyacı üçün nəzərdə tutulduqda;

- “0” - idxalatçı tərəfindən idxal olunan məhsul öz ehtiyacı üçün nəzərdə tutulmadıqda yazılır.

Qrafa 2. “Malı göndərən”

Qrafada malları göndərən haqqında məlumat - xarici müəssisənin adı və ünvanı, ya da fiziki şəxsin S.A.A. və ünvanı göstərilir.

Qrafa 8. “Malı alan”

Qrafada malları alan haqqında aşağıdakı məlumatlar göstərilir:

- sağ yuxarı küncdə təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi, ya da fiziki şəxslər üçün gömrük orqanları tərəfindən 7 işarəli eyniləşdirmə kodları; [22]

- hüquqi şəxsin adı və ünvanı, ya da fiziki şəxsin soyadı, adı, atasının adı, ünvanı və şəxsiyyətini təsdiq edən sənəd haqqında məlumat;

- sol aşağı küncdə təşkilatların dövlət qeydiyyat nömrəsi və qeydiyyat tarixi və ya fiziki şəxsə Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş vergi ödəyicisinin uçot nömrəsi. [23]

Qrafa 18. “Göndərmə zamanı nəqliyyat vasitəsi” [24]

Qrafanın sol yarımbölməsində nəqliyyat vasitələrinin sayı göstərilir. Bundan sonra simvol tərtibində boş yer buraxılaraq, gömrük rəsmiləşdirilməsini aparacaq fəaliyyət bölgəsi gömrükxanasına malları gətirən nəqliyyat vasitəsi haqqında (dəniz, ya da çay gəmisinin, hava gəmisinin reys və bort nömrələri, dəmiryolu vaqonunun nömrəsi, yol nəqliyyatı vasitəsinin qeydiyyat nömrəsi və buna oxşar məlumat) məlumat göstərilir.

Blankda bütün məlumatları göstərmək mümkün olmadıqda, “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” ifadəsi yazılmaqla ona istinad edilərək, YGB-nin birinci və dördüncü vərəqlərinin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə nəqliyyat vasitələrinin nömrəsi göstərilərək səlahiyyətli şəxsin imzası və bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq olunur.

Sağ yarımbölmədə dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq nəqliyyat vasitəsinin mənsub olduğu ölkənin rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafa 20. “Göndərmə şərtləri”

Birinci və ikinci yarımbölmə malların ixracında olduğu kimi doldurulur. Bu qrafanın üçüncü yarımbölməsi aşağıdakı qaydada doldurulur:

- “100” - malın dəyəri əvvəlcədən ödənilmişdir;

- “110” - malın dəyərinin bir hissəsi əvvəlcədən ödənilmişdir;

- “120” - malın dəyəri ödənilməmişdir;

- “130” - mal kredit hesabına idxal olunur;

- “200” - malın dəyəri kredit hesabına əvvəlcədən ödənilmişdir;

- “210” - malın dəyərinin bir hissəsi kredit hesabına əvvəlcədən ödənilmişdir;

- “220” - malın dəyərinin ödənilməsi üçün akkreditiv açılmışdır.

Əgər mallar kredit hesabına gətirilərsə, belə hallarda yuxarıda göstərilən rəqəmlərin (sözlərin) - kodların əvəzinə ayrılmış kredit əsasında hər bir ay üzrə bank tarif dərəcəsinin faizi yazılır.

Qrafa 21. “Sərhəddə nəqliyyat vasitəsi”

Qrafanın sol yarımbölməsində bəyan olunan malların beynəlxalq daşınmasını həyata keçirmiş nəqliyyat vasitəsi haqqında məlumat (dəniz, ya da çay gəmisinin adı, hava gəmisinin reys və bort nömrələri) yazılır.

Bütün məlumatları YGB blanklarında göstərmək mümkün olmadıqda, “arxaya bax və ya qoşma vərəqə bax” ifadəsi yazılmaqla, ona istinad edilərək YGB-nin 1-ci və 4-cü vərəqlərinin arxa tərəfində və ya qoşma vərəqdə nəqliyyat vasitələrinin nömrəsi göstərilməklə, səlahiyyətli şəxsin imzası və bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq olunur.

Sağ yarımbölmədə dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq nəqliyyat vasitəsinin mənsub olduğu ölkənin rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafa 27. “Yüklənmə/boşaltma yerləri”

Qrafada malın konkret boşaldıldığı yer (şəhər, rayon) göstərilir.

Qrafa 34. “Mənşə ölkəsinin kodu”

Qrafada dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq eyni adlı bəyan olunan malların (XİF MN üzrə 9-cu işarə səviyyəsində eyni cür təsnif olunan və bu mallara münasibətdə eyni bir gömrük rejimi müəyyən olunmuşsa) mənşə ölkələrinin rəqəmli kodu göstərilir.

Əgər bu mallar eyni adlıdırsa (XİF MN üzrə 9-cu işarə səviyyəsində eyni cür təsnif olunan və bu mallara münasibətdə, onlara eyni bir gömrük rejimi müəyyən olunmuşsa), lakin mənşəcə müxtəlif ölkələrə mənsubdursa, belə hallarda qrafada “000” göstərilir.

Bir neçə adda mallar bəyan olunan zaman dünya ölkələrinin Təsnifatına uyğun olaraq əlavə vərəqlərdə malların hər birinin mənşə ölkələrinin rəqəmli kodu göstərilir.

Qrafa 47. “Gömrük rüsumları və yığımlarının hesablanması”

Qrafanın doldurulma qaydası 2.3.bəndində göstərilən qaydalar kimidir.

“Hesablanma üçün əsas” sütununda aşağıdakılar göstərilir:

- dəyərdən faizlə gömrük ödənişi dərəcələri tətbiq olunan mallar üzrə qrafa 45-də göstərilən gömrük dəyəri;

- çəki vahidindən gömrük ödənişi dərəcələri tətbiq olunan mallar üzrə qrafa 38-də göstərilən netto - xalis çəki;

- təqdim olunmuş miqdardan gömrük ödəniş dərəcəsi tətbiq olunan mallar üzrə - 31-ci qrafanın sağ aşağı yarımbölməsində və ya 41-ci qrafasında göstərilən miqdar;

- gömrük ödənişləri gömrük dəyəri məbləğindən faizlə və digər gömrük ödənişləri ilə müəyyən olunan mallar üzrə gömrük dəyəri məbləği və göstərilən ödəniş göstərilir.

Qrafa 50. “Vəkalət verən”

Qrafada “YGB-də və əlavə vərəqlərdə göstərilən məlumatları təsdiq edirəm” yazılır, ifadə bəyannaməçinin (yükü alanın) imza və möhürü ilə təsdiq olunur.

Qrafa 53. “Gömrükxana və təyinat ölkəsi”

Qrafada gömrük rəsmiləşdirilməsinin aparılması üçün malları daxili gömrükxanaya gətirməyə əsas verən gömrük tranziti sənədləri haqqında məlumat (hər rekviziti yeni sətirdən başlamalı və onların hər birinin qarşısına sıra nömrəsi qoyulmalı) göstərilir:

- gömrük sərhədində gömrük orqanı tərəfindən tərtib olunmuş daşınma cədvəlinin nömrəsi;

- Beynəlxalq Yol Daşımaları (BYD) kitabçasının nömrəsi və verildiyi tarix.

---

Əlavə 1

Yük gömrük bəyannaməsi

---

Əlavə 1

Yük gömrük bəyannaməsinin əlavə vərəqi

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

2 saylı Əlavə

Gömrük sərhədindən malların keçirilmə üsullarının təsnifatı

1. Gömrük rejimləri

Sıra №	Gömrük rejiminin adı	Kodu
1	İxrac	10
2	Təkrar ixrac	11
3	Müvəqqəti idxal (ixrac)	31
4	Sərbəst dövriyyə üçün buraxılış	40
5	Təkrar idxal	41
6	Gömrük ərazisində emal	51
7	Gömrük nəzarəti altında emal	52
8	Gömrük ərazisindən kənarda emal	61
9	Sərbəst gömrük zonası	71
10	Rüsumsuz ticarət mağazası	72
11	Sərbəst anbar	73
12	Gömrük anbarı	74
13	Dövlət xeyrinə imtina	75
14	Məhv etmə	76
15	Tranzit	80

2. Malların keçirilmə xüsusiyyətləri

Sıra №	Göndərilən malların keçirilmə xüsusiyyətlərinin adı	Kodu
1	Dövlət, hökumət, beynəlxalq təşkilatların xəttilə təmənnasız kömək və xeyriyyəçilik məqsədilə malların keçirilməsi	01
2	Humanitar kömək məqsədilə malların keçirilməsi	02
3	Texniki kömək məqsədilə malların keçirilməsi	03
4	Hədiyyə verilən malların keçirilməsi	04
5	Təbii fəlakət, qəza və faciəli hadisələrin nəticəsini aradan qaldırmaq üçün malların keçirilməsi	05
6	Azərbaycanın ehtiyacları üçün malların keçirilməsi	06
7	Beynəlxalq daşınmaları həyata keçirən nəqliyyat vasitələrinin normal istismarı üçün material-texniki təchizat, vasitə və ləvazimatların, yanacaq, ərzaq və başqa əmlakların keçirilməsi	07
8	MDB iştirakçıları ölkələrinin gömrük əraziləri hüdudlarından kənarda, dəniz mədənlərində iş görən şəxslər tərəfindən (kirayəyə) götürülmüş və milli gəmilərin fəaliyyətini təmin etmək üçün material-texniki təchizat vasitələri və ləvazimatın, ərzaq və digər əmlakın aparılması	08
9	Bu şəxslər tərəfindən (kirayəyə) götürülmüş və milli gəmilərdə olan dəniz mədənləri məhsullarının idxalı	09
10	Bu şəxslər tərəfindən icarəyə (kirayəyə) götürülmüş və milli gəmilərin bunkerləşdirilməsi üçün yanacaq və sürtgü materiallarının ixracı	10
11	Komplekt obyektlər üçün avadanlıq, xammal və materialların keçirilməsi	11
12	Diplomatik və onlar səviyyəli xarici dövlətlərin nümayəndəlikləri üçün malların idxalı	12
13	Xarici sərmayəli müəssisələr və xarici müəssisələrin nizamnamə fonduna əmanət ödənişi şəklində malların idxalı	13
14	Sərmayələr şəklində malların ixracı	14
15	Qiymətli kağızlar, milli valyutaların (numizmatik məqsədlər üçün istifadə olunanlardan başqa) keçirilməsi	15
16	Xarici valyutaların (numizmatik məqsədlər üçün istifadə olunanlardan başqa), qiymətli kağızların keçirilməsi	16
17	Təminatlı xidmətlər üzrə malların keçirilməsi	17
18	Səhv göndərişlər	18
19	Nümayəndəliklər məqsədi üçün malların keçirilməsi	19
20	Sərgi eksponatları	20
21	Reklam materialları və suvenirlər	21
22	Bir il müddətinə icarə müqaviləsinə uyğun olaraq malların keçirilməsi	22
23	Bir ildən artıq müddətə icarə müqaviləsinə uyğun malların keçirilməsi	23
24	Konsiqnasiya sazişləri üçün keçirilən mallar	24
25	İdman və əyləncə tədbirləri üçün malların keçirilməsi	25
26	Xarici sərmayəli müəssisələrin öz istehsalı olan malların ixracı	26
27	Çoxdövriyyəli taraların keçirilməsi	27
28	Fiziki şəxslər tərəfindən istehsal, ya da digər kommersiya fəaliyyəti üçün nəzərdə tutulmamış müəyyən olunmuş dəyər və kvotadan artıq malların keçirilməsi	28
29	Milli və şəxslər tərəfindən icarə olunmuş hava gəmiləri üçün yanacaq və sürtgü materiallarının ixracı	29
30	Nümunələr kimi malların keçirilməsi	30
31	Xaricdə olan təşkilatların fəaliyyətinə təminat üçün malların ixracı	31
32	Sərmayəçilik fəaliyyətinin dividendləri hesabına malların keçirilməsi	32
33	Girov hesabına malların ixracı	33
34	Təmirə göndərilən və təmirdən sonra geri qaytarılan malların keçirilməsi	34
35	Konsorsium üçün malların keçirilməsi	35

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

3 saylı Əlavə

Dünya ölkələrinin təsnifatı

Ölkənin qısa adı	Ölkənin tam adı	Hərfi kod		Rəqəmli kod
		alfa-1	alfa-2
AVSTRALİYA	AVSTRALİYA	AU	AUS	036
AVSTRİYA	AVSTRİYA	AT	AUT	040
AZƏRBAYCAN	AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI	AZ	AZE	031
ALBANİYA	ALBANİYA RESPUBLİKASI	AL	ALB	008
ƏLCƏZAİR	ƏLCƏZAİR XALQ DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	DZ	DZA	012
İNGİLTƏRƏ	İNGİLTƏRƏ (BRİTANİYA)	AI	AIA	660
ANQOLA	ANQOLA XALQ RESPUBLİKASI	AO	AGO	024
ANDORRA	ANDORRA KNYAZLIĞI	AD	AND	020
ANTARKTİKA	ANTARKTİKA	AQ	ATA	010
ANTİQUA.BARB	ANTİQUA VƏ BARBUDA	AG	ATG	028
ANTİL ADALARI	NİDERLAND ANTİL ADALARI	AN	ANT	530
AOMIN(MAKAO)	AOMIN	MO	MAC	446
ARGENTİNA	ARGENTİNA RESPUBLİKASI	AR	ARG	032
ERMƏNİSTAN	ERMƏNİSTAN RESPUBLİKASI	AM	ARM	051
ARUBA	ARUBA ADASI	AW	ABW	533
ƏFQANISTAN	ƏFQANISTAN İSLAM DÖVLƏTİ	AF	AFG	004
BAHAM ADALARI	BAHAM ADALARI BİRLİYİ	BS	BHS	044
BANQLADEŞ	BANQLADEŞ XALQ RESPUBLİKASI	BD	BGD	050
BARBADOS	BARBADOS	BB	BRB	052
BƏHREYN	BƏHREYN DÖVLƏTİ	BH	BHR	048
BELARUS	BELARUS RESPUBLİKASI	BY	BLR	112
BELİZ	BELİZ	BZ	BLZ	084
BELÇİKA	BELÇİKA KRALLIĞI	BE	BEL	056
BENİN	BENİN XALQ RESPUBLİKASI	BJ	BEN	204
BERMUD ADALARI	BERMUD ADASI	BM	BMU	060
BOLQARISTAN	BOLQARISTAN RESPUBLİKASI	BG	BGR	100
BOLİVİYA	BOLİVİYA RESPUBLİKASI	BO	BOL	068
BOSNİYA VƏ HERSEQ.	BOSNİYA VƏ HERSEQOVİNA	BA	BIH	070
BOTSVANA	BOTSVANA RESPUBLİKASI	BW	BWA	072
BRAZİLİYA	BRAZİLİYA FEDERATİV RESPUBLİKASI	BR	BRA	076
HİND OKEANI BRİT. ƏRAZ.	HİND OKEANI BRİTANİYA ƏRAZİSİ (BRİTANİYA)	IO	IOT	086
BRUNEY	BRUNEY-DARUSSALAM	BN	BRN	096
BUVE	BUVE ADALARI	BV	BVT	074
BURKİNA-FASO	BURKİNA-FASO	BF	BFA	854
BURUNDİ	BURUNDİ RESPUBLİKASI	BI	BDI	108
BUTAN	BUTAN KRALLIĞI	BT	BTN	064
VANUATU	VANUATU RESPUBLİKASI	VU	VUT	548
BÖYÜK BRİTANİYA	BÖYÜK BRİTANİYA VƏ ŞİMALİ İRLANDİYA BİRLƏŞMİŞ KRALLIĞI	GB	GBR	826
MACARISTAN	MACARISTAN RESPUBLİKASI	HU	HUN	348
VENESUELA	VENESUELA RESPUBLİKASI	VE	MUT	862
VİRCİN ADALARI (ABŞ)	VİRCİN ADALARI	VI	VIR	850
VİRCİN ADALARI (BRİTANİYA)	BRİTANİYA VİRCİN ADALARI	VG	VGB	092
ŞƏRQİ SAMOA (ABŞ)	AMERİKA SAMOASI	AS	ASM	016
ŞƏRQİ TİMOR	ŞƏRQİ TİMOR	TR	TMR	626
VYETNAM	VYETNAM XALQ RESPUBLİKASI	VN	VNM	704
QABON	QABON RESPUBLİKASI	GA	GAB	266
QƏZA BÖLGƏSİ	QƏZA BÖLGƏSİ (FƏLƏSTİN)			274
HAİTİ	HAİTİ RESPUBLİKASI	HT	HTI	332
QAYANA	QAYANA KOOPERATİV RESPUBLİKASI	GY	GUY	328
QAMBİYA	QAMBİYA RESPUBLİKASI	GM	GMB	270
QANA	QANA RESPUBLİKASI	GH	GHA	288
QVADELUPA	QVADELUPA (FR)	GP	GLP	312
QVİANA	QVATEMALA RESPUBLİKASI	GT	GTM	320
QVİNEYA	QVİNEYA RESPUBLİKASI	GN	GIN	324
QVİNEYA-BİSAU	QVİNEYA-BİSAU RESPUBLİKASI	GW	GNB	624
ALMANİYA	ALMANİYA FEDERATİV RESPUBLİKASI	GB	DEU	276
QİBRALTAR	QİBRALTAR (BRİTANİYA)	GI	GIB	292
HONDURAS	HONDURAS RESPUBLİKASI	HN	HND	340
QRENADA	QRENADA	GD	GRD	308
QRENLANDİYA	QRENLANDİYA (DANİMARKA)	GL	GRL	304
YUNANISTAN	YUNANISTAN RESPUBLİKASI	GR	GRC	300
GÜRCÜSTAN	GÜRCÜSTAN RESPUBLİKASI		GEO	268
QUAM	QUAM (ABŞ)	GU	GUM	316
DANİMARKA	DANİMARKA KRALLIĞI	DK	DNK	208
CİBUTİ	CİBUTİ RESPUBLİKASI	DJ	DJI	262
CONSTONATOLL	CONSTONATOLL	JT	JTN	396
DOMİNİKA	DOMİNİKA BİRLİYİ	DM	DMA	212
DOMİNİKAN RES.	DOMİNİKAN RESPUBLİKASI	DO	DOM	214
MİSİR	MİSİR ƏRƏB RESPUBLİKASI (MƏR)	EG	EGY	818
ZAİR	ZAİR RESPUBLİKASI	ZR	ZAR	180
ZAMBİYA	ZAMBİYA RESPUBLİKASI	ZM	ZMB	894
QƏRBİ SAXARA	QƏRBİ SAXARA	EH	ESH	732
QƏRBİ SAMOA	QƏRBİ SAMOA	WS	WSM	882
ZİMBABVE	ZİMBABVE RESPUBLİKASI	ZW	ZWE	716
İSRAİL	İSRAİL DÖVLƏTİ	IL	ISR	376
HİNDİSTAN	HİNDİSTAN RESPUBLİKASI	IN	IND	356
İNDONEZİYA	İNDONEZİYA RESPUBLİKASI	ID	IDN	360
İORDANİYA	İORDAN HƏŞİMİLİYİ KRALLIĞI	JO	JOR	400
İRAQ	İRAQ RESPUBLİKASI	IQ	IRQ	368
İRAN	İRAN İSLAM RESPUBLİKASI	IR	LRL	364
İRLANDİYA	İRLANDİYA	IE	IRL	372
İSLANDİYA	İSLANDİYA RESPUBLİKASI	IS	ISL	352
İSPANİYA	İSPANİYA KRALLIĞI	ES	ESP	724
İTALİYA	İTALİYA RESPUBLİKASI	IT	ITA	380
YƏMƏN	YƏMƏN RESPUBLİKASI	YE	YEM	887
KABO-VERDE	KABO-VERDE RESPUBLİKASI	CV	CPV	132
QAZAXISTAN	QAZAXISTAN RESPUBLİKASI	KZ	KAZ	398
QAYMAN	QAYMAN ADALARI	KY	CYM	136
KAMBOCA	KAMBOCA DÖVLƏTİ	KH	KHM	116
KAMERUN	KAMERUN RESPUBLİKASI	CM	CMR	120
KANADA	KANADA	CA	CAN	124
KATAR	KATAR DÖVLƏTİ	QA	QAT	634
KENİYA	KENİYA RESPUBLİKASI	KE	KEN	404
KİPR	KİPR RESPUBLİKASI	CY	CYP	196
KİRİBATA	KİRİBATA RESPUBLİKASI	KI	KIR	296
ÇİN	ÇİN XALQ RESPUBLİKASI (ÇXR)	CN	CHN	156
PALMA ADALARI	PALMA (KİLİNQ) ADALARI (AVSTRALİYANIN TƏRKİBİNDƏ)	CC	CCK	166
KOLUMBİYA	KOLUMBİYA RESPUBLİKASI	CO	COL	170
KOMOR ADALARI	KOMOR ADALARI FEDERAL İSLAM RESPUBLİKASI	KM	COM	174
KONQO	KONQO XALQ RESPUBLİKASI (KXR)	CG	COG	178
KOREYA (KXDR)	KOREYA XALQ—DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	KP	PRK	408
KOREYA RESP.	KOREYA RESPUBLİKASI	KR	KOR	410
KOSTA-RİKA	KOSTA-RİKA RESPUBLİKASI	CR	CRI	188
KOT-D`İVUAR	KOT-D`İVUAR RESPUBLİKASI	CI	CIV	384
KUBA	KUBA RESPUBLİKASI	CU	CUB	192
KÜVEYT	KÜVEYT DÖVLƏTİ	KW	KWT	414
QIRĞIZISTAN	QIRĞIZISTAN RESPUBLİKASI	KG	KGZ	417
LAOS	LAOS XALQ-DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	LA	LAO	418
LATVİYA	LATVİYA RESPUBLİKASI	LV	LVA	428
LESOTO	LESOTO KRALLIĞI	LS	LSO	426
LİBERİYA	LİBERİYA RESPUBLİKASI	LR	LBR	430
LİVAN	LİVAN RESPUBLİKASI	LB	LBN	422
LİVİYA	LİVİYA ƏRƏB SOSİALİST XALQ CƏMAHİRİYYƏSİ	LY	LBY	434
LİTVA	LİTVA RESPUBLİKASI	SILT	LTU	440
LİXTENŞTEYN	LİXTENŞTEYN KNYAZLIĞI	LI	LIE	438
LÜKSEMBURQ	BÖYÜK LÜKSEMBURQ HERSOQLUĞU	LU	LUX	442
MAVRİKİ	MAVRİKİ	MU	MUS	480
MAVRİTANİYA	MAVRİTANİYA İSLAM RESPUBLİKASI	MR	MRT	478
MADAQASKAR	MADAQASKAR DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	MG	MDG	450
MAKEDONİYA	MAKEDONİYA	MK	MKD	807
MALAVİ	MALAVİ RESPUBLİKASI	MW	MWI	454
MALAYZİYA	MALAYZİYA	MY	MYS	458
MALİ	MALİ RESPUBLİKASI	ML	MLI	466
KİÇİK SAKİT OKEANI ADALARI	AYRILMIŞ KİÇİK SAKİT OKEAN ADALARI (ABŞ)	UM	UMI	581
MALDİV	MALDİV RESPUBLİKASI	MV	MDV	462
MALTA	MALTA RESPUBLİKASI	MT	MLT	470
MARİAN ADALARI	ŞİMALİ MARİAN ADALARI BİRLİYİ	MP	MNP	580
MAROKKO	MAROKKO KRALLIĞI	MA	MAR	504
MARTİNİKA	MARTİNİKA (FR.)	MQ	MTQ	474
MARŞALL ADALARI	MARŞALL ADALARI (ABŞ)	MH	MHL	584
MEKSİKA	MEKSİKA ŞTATLARI BİRLİYİ	MX	MEX	484
MİKRONEZİYA	MİKRONEZİYA FEDERATİV ŞTATLARI	FM	FSM	583
MOZAMBİK	MOZAMBİK XALQ RESPUBLİKASI (MXR)	MZ	MOZ	508
MOLDOVA	MOLDOVA RESPUBLİKASI	MD	MDA	498
MONAKO	MONAKO KNYAZLIĞI	MC	MCO	492
MONQOLUSTAN	MONQOLUSTAN	MN	MNG	496
MONSERRAT	MONSERRAT (BRİT.)	MS	MSR	500
MYANMA	MYANMA İTTİFAQI	BU	BUR	104
NAMİBİYA	NAMİBİYA	NA	NAM	516
NAURU	NAURU RESPUBLİKASI	NR	NRU	520
NEPAL	NEPAL KRALLIĞI	NP	NPL	524
NİGER	NİGER RESPUBLİKASI	NE	NER	562
NİGERİYA	NİGERİYA FEDERATİV RESPUBLİKASI	NE	NGA	566
NİDERLAND	NİDERLAND KRALLIĞI	NL	NLD	528
NİKARAQUA	NİKARAQUA RESPUBLİKASI	NI	NIC	558
NİUE	NİUE (YENİ ZELANDİYA)	NU	NUI	570
YENİ KALEDONİYA	YENİ KALEDONİYA (FR)	NC	NCL	540
YENİ ZELANDİYA	YENİ ZELANDİYA	NZ	NZL	554
NORVEÇ	NORVEÇ KRALLIĞI	NO	NOR	578
NORMAND ADALARI	NORMAND ADALARI			830
NORFOLK	NORFOLK (AVSTRALİYA)	NF	NFK	574
MCN ADALARI	MCN ADALARI	IM	IMY	833
MİLAD ADASI	MİLAD ADASI (AVSTRALİYA)	CX	CXR	162
MÜQƏDDƏS YELENA ADASI	MÜQƏDDƏS YELENA ADASI (BRİTANİYA)	SH	SHN	654
UEYK ADASI	UEYK ADASI	WK	WAK	872
AKUKA ADASI	AKUKA ADASI (YENİ ZELANDİYA)	CK	COK	184
BİRLƏŞMİŞ ƏRƏB ƏMİRLİKLƏRİ	BİRLƏŞMİŞ ƏRƏB ƏMİRLİKLƏRİ (BƏƏ)			784
OMAN	OMAN SULTANLIĞI	OM	OMN	512
PAKİSTAN	PAKİSTAN İSLAM RESPUBLİKASI	PK	PAK	586
PALAU	PALAU RESPUBLİKASI (BELAU)	PW	PLW	585
PANAMA	PANAMA RESPUBLİKASI	PA	PAN	591
PAPUA-YENİ QVİNEYA	PAPUA-YENİ QVİNEYA	PG	PNG	598
PARAQVAY	PARAQVAY RESPUBLİKASI	PY	PRY	600
PERU	PERU RESPUBLİKASI	PE	PER	604
PİTKERN	PİTKERN (BRİTANİYA)	PN	PCN	612
POLŞA	POLŞA RESPUBLİKASI	PL	POL	616
PORTUQALİYA	PORTUQALİYA RESPUBLİKASI	PT	PRT	620
PUERTO-RİKO	PUERTO-RİKO (ABŞ)	PR	PRI	630
REYUNON	REYUNON (FR.)	RE	REU	638
RUSİYA	RUSİYA FEDERASİYASI	RU	RUS	643
RUANDA	RUANDA RESPUBLİKASI	RW	RWA	646
RUMINİYA	RUMINİYA RESPUBLİKASI	RO	ROM	642
S-PYER VƏ MİKELON	SEN-PYER VƏ MİKELON (FR.)	PM	SPM	666
S. VİNSENT. QRENAD.	SENT-VİNSENT VƏ QRENADİNLƏR	VC	VCT	670
SALVADOR	EL-SALVADOR RESPUBLİKASI	SV	SLV	222
SAN-MARİNO	SAN-MARİNO RESPUBLİKASI	SM	SMR	674
SAN-TOME VƏ PRİNSİPİ	SAN-TOME VƏ PRİNSİPİ DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	ST	STR	678
SƏUDİYYƏ ƏRƏBİSTANI	SƏUDİYYƏ ƏRƏBİSTANI KRALLIĞI	SA	SAU	682
SVAZİLEND	SVAZİLEND KRALLIĞI	SZ	SWZ	748
SEYŞEL ADALARI	SEYŞEL ADALARI RESPUBLİKASI	SC	SYC	690
SENEQAL	SENEQAL RESPUBLİKASI	SN	SEN	686
SENT-KİTS VƏ NEVİS	SENT-KİTS FEDERASİYASI (SENT-KRİSTOFER) VƏ NEVİS	KN	KNA	659
SENT-LÜSİYA	SENT-LÜSİYA	LC	LCA	662
SİNQAPUR	SİNQAPUR RESPUBLİKASI	SG	SGP	702
SURİYA	SURİYA ƏRƏB RESPUBLİKASI	SY	SYR	760
SLOVAKİYA	SLOVAK RESPUBLİKASI	SK	SVK	703
SLOVENİYA	SLOVENİYA RESPUBLİKASI	SI	SVN	705
SOLOMON ADASI	SOLOMON ADASI	SB	SLB	090
SOMALİ	SOMALİ DEMOKRATİK RESPUBLİKASI	SO	SOM	706
SUDAN	SUDAN RESPUBLİKASI	SD	SDN	736
SURİNAM	SURİNAM RESPUBLİKASI	SR	SUR	740
ABŞ	AMERİKA BİRLƏŞMİŞ ŞTATLARI	US	USA	840
SYERRA-LEONE	SYERRA-LEONE RESPUBLİKASI	SL	SLE	694
SYANQAN (HONKONQ)	SYANQAN (HONKONQ) (BRİTANİYA)	HK	HKG	344
TACİKİSTAN	TACİKİSTAN RESPUBLİKASI	TC	TCK	762
TAİLAND	TAİLAND KRALLIĞI	TH	THA	764
TAYVAN	TAYVAN (ÇİNİN TƏRKİBİNDƏ)	TW	TWN	158
TANZANİYA	TANZANİYA BİRLƏŞMİŞ RESPUBLİKASI (TBR)	TZ	TZA	834
TEYS VƏ KAYKOS	TEYS VƏ KAYKOS (BRİTANİYA)	TS	TSA	796
TOQO ŞTATI	TOQO RESPUBLİKASI	TG	TGO	768
TOKELAU	TOKELAU (ŞTAT) (YENİ ZELANDİYA)	TK	TKL	772
TRİNİDAD VƏ TOBAQO	TRİNİDAD VƏ TOBAQO RESPUBLİKASI	TT	TTO	780
TUVALU	TUVALU	TV	TUV	798
TUNİS	TUNİS RESPUBLİKASI	TN	TUN	788
TÜRKMƏNİSTAN	TÜRKMƏNİSTAN	TM	TKM	795
TÜRKİYƏ	TÜRKİYƏ RESPUBLİKASI	TR	TUR	792
UQANDA	UQANDA RESPUBLİKASI	UG	UGA	800
ÖZBƏKİSTAN	ÖZBƏKİSTAN RESPUBLİKASI	UZ	UZB	860
UKRAYNA	UKRAYNA	UA	UKR	804
UOLLİS VƏ FUTUNA	UOLLİS VƏ FUTUNA ADALARI	WF	WLF	876
URUQVAY	ŞƏRQİ URUQVAY RESPUBLİKASI	UY	URY	858
FARER ADALARI	FARER ADALARI (DANİMARKANIN TƏRKİBİNDƏ)	FO	FRO	234
FİDCİ	FİDCİ RESPUBLİKASI	FC	FCI	242
FİLİPPİN	FİLİPPİN RESPUBLİKASI	PH	PHL	608
FİNLANDİYA	FİNLANDİYA RESPUBLİKASI	FI	FIN	246
FOLKLEND ADALARI	FOLKLEND (MALVİN ADALARI) (MÜBAHİSƏLİ BRİTANİYA, ARGENTİNA ƏRAZİSİ)	FK	FLK	238
FR.POLİNEZİYA	FRANSIZ POLİNEZİYASI (FRANSA)	PF	PYF	258
FR. CƏNUB ƏRAZİLƏRİ	FRANSIZ CƏNUB ƏRAZİLƏRİ (FRANSA)	TF	ATF	260
FRANSA	FRANSA RESPUBLİKASI	FR	FRA	250
		HM	HMD	334
XORVATİYA	XORVATİYA RESPUBLİKASI	HR	HRVS	191
MƏR. AFR. RESPUB.	MƏRKƏZİ AFRİKA RESPUBLİKASI (MAR)	CF	CAF	140
ÇAD	ÇAD RESPUBLİKASI	TD	TCD	148
ÇEXİYA	ÇEX RESPUBLİKASI	CZ	CZE	203
ÇİLİ	ÇİLİ RESPUBLİKASI	CL	CHL	152
İSVEÇRƏ	İSVEÇRƏ KONFEDERASİYASI	CH	CHE	756
İSVEÇ	İSVEÇ KRALLIĞI	SE	SWE	752
ŞPİSBERGEN ADALARI	ŞPİSBERGEN VƏ YAN-MAYEN NORVEÇ	SJ	SJM	744
ŞRİ-LANKA	ŞRİ-LANKA DEMOKRATİK SOSİALİST RESPUBLİKASI	LK	LKA	144
EKVADOR	EKVADOR RESPUBLİKASI	EC	ECU	218
EKVATOR. QVİNEYA	EKVATORİAL QVİNEYA RESPUBLİKASI	GQ	GNQ	226
ERİTREYA	ERİTREYA	ER	ERI	232
ESTONİYA	ESTONİYA RESPUBLİKASI	EE	EST	233
EFİOPİYA	EFİOPİYA	ET	ETH	231
YUQOSLAVİYA	YUQOSLAVİYA İTTİFAQI RESPUBLİKASI (YİR)	YU	YUG	891
CƏNUBİ AFR. RESPUBL.	CƏNUBİ AFRİKA RESPUBLİKASI (CAR)	ZA	ZAF	710
YAMAYKA	YAMAYKA	JM	JAM	388
YAPONİYA	YAPONİYA	JP	JPN	392
Serbiya	Serbiya Respublikası	RS	SRB	688
Çernoqoriya	Çernoqoriya Respublikası	MS	MRS	499

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

4 saylı Əlavə

Göndəriş şərtlərinin təsnifatı

Kod		Göndəriş şərtlərinin adları	Qısaldılmış adı
rəqəmli	hərfi
1	EXW	Zavoddan	EXV
2	FCA	Franko daşıyıcı	FSA
3	FAS	Gəmi boyunca sərbəst	FAS
4	FOB	Gəmi içərisində sərbəst	FOB
5	CFR	Dəyər və icarə	SFR
6	CIF	Dəyər, sığortalaşdırma və icarə	SİF
7	CPT	Daşınma ______________ qədər ödənilmişdir	SPT
8	CIP	Daşınma və sığortalaşdırma ______________ qədər ödənilmişdir	SİP
9	DAF	Sərhədə qədər göndəriş	DAF
10	DES	Gəmidən göndəriş	DES
11	DEQ	Gəmilərin yan aldığı körpüdən göndəriş	DEK
12	DDU	Rüsumları ödənilməmiş göndəriş	DDU
13	DDP	Rüsumları ödənilmiş göndəriş	DDP

* - YGB-lərin doldurulması zamanı istifadə olunur.

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

5 saylı Əlavə

Valyutaların təsnifatı

Valyutanın kodu		Valyutaların adı	Ölkələrin və ərazilərin qısa adı
rəqəmli	hərfi
004	AFA	Əfqani	ƏFQANISTAN
008	ALL	Lek	Albaniya
012	DZD	Əlcəzair dinarı	Əlcəzair
020	ADP	Andorra peseti	Andorra
024	AON	Yeni Kvanza	Anqola
032	ARS	Argentina pesosu	Argentina
036	AUD	Avstraliya dolları	Avstraliya, Kiribati, Kokos (Kilinq) adaları, Nauru, Norfolk adası, Milad adası, Tuvalu, Xerd və Makdonald adaları
040	ATS	Şillinq	Avstriya
044	VSD	Baham dolları	Baham adaları
048	BND	Bəhreyn dinarı	Bəhreyn
050	BDT	Taka	Banqladeş
052	VVD	Barbados dolları	Barbados
056	VEF	Belçika frankı	Belçika
060	VMD	Bermud dolları	Bermud adaları
064	VTN	Nqultrum	Butan
068	BOB	Boliviano	Boliviya
072	BVP	Pula	Botsvan
084	BZD	Beliz dolları	Beliz
090	SVD	Solomon adaları dolları	Solomon adası
096	VND	Bruney dolları	Bruney Darussalam
100	VQL	Lev	Bolqarıstan
104	MMK	Kyat	Myanma (Birma)
108	VIF	Burundi frankı	Burundi
116	KNR	Riel	Kamboca
124	KAD	Kanada dolları	Kanada
132	KVE	Eskudo Kabo-Verde	Kabo-Verde
136	KID	Kayman adaları dolları	Kaymanovlar adası
144	LKR	Şri-Lank rupisi	Şri-Lanka
152	KLP	Çili pesosu	Çili
156	KNI	Çin yuanı	Çin
170	KOP	Kolumbiya pesosu	Kolumbiya
174	KMF	Komor adaları frankı	Komor adaları
180	ZRN	Yeni Zair	Zair
188	KRK	Kosta-Rika kolonu	Kosta-Rika
191	XRD	Xorvat dinarı	Xorvatiya
191	XRK	Kuna	Xorvatiya
192	KUP	Kuba pesosu	Kuba
196	KIP	Kipr funtu	Kipr
200	KZK	Çex kronu	Çexiya
208	DKK	Dat kronu	Qrenlandiya, Daniya, Farera adaları
214	DOP	Dominikan pesosu	Dominikan Respublikası
218	EKS	Sukre	Ekvador
222	SVK	Salvador kolonu	Salvador
230	ETV	Efiopiya bırı	Efiopiya
233	EEK	Krona	Estoniya
238	FKR	Folklend adaları funtu	Folklend (Malvin) adaları
242	FCD	Fidci dolları	Fidci
246	FIM	Marka	Finlandiya
250	FRF	Fransız frankı	Andorra, Qvadelupa, Martinik, Monako, Reyunon, Sen-Pyer və Mikelon, Fransa, Fransa Qvianası, Fransız Cənub Əraziləri
262	DCF	Cibuti frankı	Cibuti
268	QEK	Gürcü larisi	Gürcüstan
270	QMD	Dalasi	Qambiya
276	DEM	Alman markası	Almaniya
288	QXK	Sedi	Qana
292	QIP	Qibraltar funtu	Qibraltar
300	QRD	Draxma	Yunanıstan
320	QTQ	Ketsal	Qvatemala
324	QNF	Qvineya frankı	Qvineya
328	QID	Qayana dolları	Qayana
332	XTQ	Qurd	Haiti
340	XNL	Lempira	Honduras
344	XKD	Honkonq dolları	Honkonq
348	XUF	Forint	Macarıstan
352	ISK	İsland kronu	İslandiya
356	INR	Hindistan rupisi	Butan, Hindistan
360	IDR	Rupi	Şərqi Timor, İndoneziya
364	IRR	İran rialı	İran İslam Respublikası
368	IQD	İraq dinarı	İraq, (Səudiyyə Ərəbistanı ilə İraq arasında) Neytral zona
372	IEP	İrland funtu	İrlandiya
376	ILS	Şəkəl	İsrail
380	ITL	İtaliya liri	Vatikan, (dövlət-şəhərləri), İtaliya, San-Marino
388	CMD	Yamay dolları	Yamayka
392	CPY	Yen	Yaponiya
398	KZT	Tengə (qazax)	Qazaxıstan
400	COD	İordan dinarı	İordaniya
404	KES	Keniya şillinqi	Keniya
408	KPV	Şimali Koreya vonu	Koreya Demokratik Xalq Respublikası
410	KRV	Vona	Koreya Respublikası
414	KVD	Küveyt dinarı	Küveyt, Neytral zona (Səudiyyə Ərəbistanı və İraq arasında)
417	KQS	Som (Qırğız)	Qırğızıstan
418	LAK	Kip	Laos Xalq Demokratik Respublikası
422	LVP	Livan funtu	Livan
426	LSL	Loti	Lesoto
428	LVL	Latviya latı	Latviya
430	LRD	Liberiya dolları	Liberiya
434	LYD	Liviya dinarı	Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsi
440	LTL	Litva liti	Litva
442	LUF	Lüksemburq frankı	Lüksemburq
446	MOP	Pataka	Makao
450	MQF	Malaqasiya frankı	Madaqaskar
454	MVK	(Malaviya) kvaçası	Malavi
458	MYR	Malayziya rinqqiti	Malayziya
462	MVR	Rufiya	Maldiv
470	MTL	Maltiya lirası	Malta
478	MRO	Uqiya	Mavritaniya
480	MUR	Mavriki rupisi	Mavriki
484	MXN	Yeni Meksika pesosu	Meksika
496	MNT	Tuqrik	Monqolustan
498	MDL	Moldav leyi	Moldaviya
504	MAD	Mərakeş dirhəmi	Mərakeş, Qərbi Saxara
508	MZM	Metikal	Mozambik
512	OMR	Oman rialı	Oman
516	NAD	Namibiya dolları	Namibiya
524	NPR	Nepal rupisi	Nepal
528	NLQ	Niderland quldeni	Niderland (Hollandiya)
532	ANQ	Niderland Antil quldeni	Niderland Antil adaları
533	AVQ	Aruban quldeni	Aruba
548	VUV	Vatu	Vanuatu
554	NZD	Yeni Zelandiya dolları	Niue, Yeni Zelandiya, Kuka adaları, Pitkern adası, Tokelau
558	NIO	Qızıl kordoba	Nikaraqua
566	NQN	Nayra	Nigeriya
578	NOK	Norveç kronu	Buve adası, Norveç, Svalbard (Şpisbergen) və Yan Mayen adaları
586	PKR	Pakistan rupisi	Pakistan
590	PAB	Balboa	Panama
598	PQK	Kin	Papua-Yeni Qvineya
600	PYQ	Quarani	Paraqvay
604	PEN	Yeni sol	Peru
608	PNP	Filippin pesosu	Filippin
616	PLZ	Zlot	Polşa
620	PTE	Portuqal eskudosu	Portuqaliya
624	QVP	Qvineya-Bisau pesosu	Qvineya-Bisau
626	TPE	Timor eskudosu	Şərqi Timor
634	QAR	Katar rialı	Katar
642	ROL	Ley	Rumıniya
643	RUR	Rusiya rublu	Rusiya Federasiyası
646	RVF	Ruanda frankı	Ruanda
654	SXP	Müqəddəs Yelena Adası funtu	Müqəddəs Yelena Adası
678	STD	Dobra	San-Tome və Prinsipi
682	SAR	Səudiyyə rialı	Səudiyyə Ərəbistanı, Neytral zona (Səudiyyə Ərəbistanı və İraq arasında ərazi)
690	SKR	Seyşel rupisi	Seyşel adaları
694	SLL	Leone	Serra-Leone
702	SQD	Sinqapur dolları	Sinqapur
703	SKK	Slovak kronu	Slovakiya
704	VND	Donq	Vyetnam
705	SIT	Tolar	Sloveniya
706	SOS	Somali şillinqi	Somali
710	ZAR	Rend	Lesoto, Nambiya, Cənubi Afrika
716	ZVD	Zimbabve dolları	Zimbabve
724	ESP	İspan pesetası	Andorra, İspaniya
726	SDD	Sudan dinarı	Sudan
740	SRQ	Surinam quldeni	Surinam
748	SZL	Lilanqeni	Svazilend
752	SEK	İsveç kronu	İsveç
756	KXF	İsveçrə frankı	Lixtenşteyn, İsveçrə
760	SYP	Suriya funtu	Suriya Ərəb Respublikası
764	TXV	Bat	Tailand
776	TOP	Paanqa	Tonqa
780	TTD	Trinidad və Tobaqo dolları	Trinidad və Tobaqo
784	AED	Dirhəm (BƏƏ)	Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ)
788	TND	Tunis dinarı	Tunis
792	TRL	Türkiyə lirəsi	Türkiyə
795	TMM	Manat	Türkmənistan
800	UQS	Uqanda şillinqi	Uqanda
804	UAK	Karbovanets (Ukrayna)	Ukrayna
807	MKD	Denar	Makedoniya
818	EQP	Misir funtu	Misir
826	QVP	Funt sterlinq	Birləşmiş Krallıq (Böyük Britaniya)
834	TZS	Tanzaniya şillinqi	Tanzaniya Respublikası
840	USD	ABŞ dolları	Amerika Samoası, Hind okeanında Britaniya Ərazisi, Vircin Adaları (Britaniya), Vircin Adaları (ABŞ), Haiti, Quam, ayrılmış Kiçik Sakit Okean Adaları (ABŞ), Marial Adaları, Mikroneziya, Palau, Panama, Puerto-Riko, Şimali Marian adaları, Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ), Terks və Kayskos adaları
858	UYP	Uruqvay pesosu	Uruqvay
862	VEB	Bolivar	Venesuela
882	VST	Tala	Samoa
886	YER	Yəmən rialı	Yəmən
890	YUN	Yuqoslav dinarı	Yuqoslaviya
894	ZMK	Kvaça (Zambiya)	Zambiya
901	TVD	Yeni Tayvan adaları	Tayvan, Çinin Əyaləti
950	XAF	KFA VEAS frankı	Qabon, Kamerun, Konqo, Mərkəzi Afrika Respublikası, Çad, Ekvatorial Qvineyası, Cənubi Afrika
951	XSD	Şərqi Karib dolları	İngiltərə, Antiqua və Barbuda, Qrenada, Dominika, Montserrat, Sent-Kits və Nevis, Sent-Lüsiya
952	XOF	KFA VSEAO frankı	Benin, Burkina-Faso, Kot d`İvuar, Mali, Niger, Seneqal, Toqo
954	XEU	EKYU (Avropa valyutaları vahidi)	Avropa maliyyə əməkdaşlığı fondu
960	XDR	SDR (Xüsusi hüquqi alınma)	Beynəlxalq valyuta fondu
987	BRR	Kruzeyro real	Braziliya

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

A saylı Əlavə

Beynəlxalq ISO 4217 standartında olmayan valyuta kodlarının

SİYAHISI

Valyutaların kodu	Valyutaların adı	Ölkə və ərazilərin qısa adı
906	Belarus rublu	Belarusiya
914	Tacik rublu	Tacikistan
928	Özbək sumu	Özbəkistan
931	Erməni dramı	Ermənistan
932	Azərbaycan manatı	Azərbaycan

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

6 saylı Əlavə

Sövdələşmə xarakterinin

TƏSNİFATI

Kodu	Adı
01	Milli valyuta ilə hesablaşmaqla malların keçirilməsi
Sərbəst dönərli valyuta (SDV) ilə hesablaşmalar
21	SDV hesablaşmaları (dövlət krediti və dövlət kreditinin ödənişindən başqa) üzrə malların keçirilməsi
23	Dövlət krediti üzrə malların keçirilməsi
26	Dövlət kreditinin ödənilməsi hesabına malların keçirilməsi
Klirinq üzrə hesablaşmalar
31	Klirinq valyutası hesablaşmaları ilə malların keçirilməsi (dövlət krediti və dövlət kreditinin ödənilməsindən başqa)
33	Dövlət krediti üzrə malların keçirilməsi
36	Dövlət kreditinin ödənişi hesabına malların keçirilməsi
Qapalı valyuta üzrə hesablaşmalar
41	Qapalı valyuta hesablaşmaları əsasında malların keçirilməsi (dövlət kreditindən başqa)
43	Dövlət krediti üzrə malların keçirilməsi
Digər kommersiya əməliyyatları üzrə malların keçirilməsi
51	Birbaşa mal mübadiləsi qaydası (barter sövdələşmələri) ilə malların keçirilməsi
52	Görülmüş iş və xidmətlərin hesabına malların keçirilməsi
54	Digər ölkələrin ərazisindən qazın tranzit keçirilməsi
Müəssisə və obyektlərin tikintisi haqqında saziş-öhdəlik hesabına malların keçirilməsi
71	Klirinq valyutası hesabı ilə kompensasiya öhdəliyi hesabına malların keçirilməsi
72	MDB ölkələri öhdəliyi hesabına malların keçirilməsi
75	MDB öhdəliyi hesabına müəssisələrin tikintisi üçün malların keçirilməsi
78	Kompensasiyalı öhdəliklər hesabına SDV ilə hesablaşmalar əsasında malların keçirilməsi
80	Digərləri

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

7 saylı Əlavə

Nəqliyyat növlərinin

TƏSNİFATI

Kodu	Nəqliyyat növlərinin adı
10	Dəniz nəqliyyatı
12	Dəniz gəmisində (bərədə) dəmiryolu vaqonları
16	Dəniz gəmisində (Ro-Ro tipli gəmi) özü hərəkət edən yol vasitələri
20	Dəmiryolu nəqliyyatı
30	Avtoyol nəqliyyatı
40	Hava nəqliyyatı
50	Poçta
70	Stasionar nəqletmə vasitələri (boru kəməri, elektrik ötürücü xətləri)
80	Daxili su nəqliyyatı
90	Özü hərəkət edən vasitələr

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

8 saylı Əlavə

Gömrük ödənişlərinin

TƏSNİFATI

S/n	Ödəniş növünün adı	Kodu
1. Gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları
10	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları	10
11	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə əlavə gömrük yığımları	11
12	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi bu iş üçün müəyyən edilməmiş yerli gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar vaxtlarda aparılmasına görə alınan gömrük yığımları	12
13	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsi bu iş üçün müəyyən edilməmiş yerli gömrük orqanlarının iş vaxtından kənar vaxtlarda aparılmasına görə alınan əlavə gömrük yığımları	13
14	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə digər Gömrük ittifaqı iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçiriləcək gömrük yığımları	14
15	Malların gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə digər Gömrük ittifaqı iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçiriləcək əlavə gömrük yığımları	15
16	Boru kəməri ilə ötürülən neft məhsullarının ixracı üçün tutulan yığım	16
2. Gömrük rüsumları
20	İdxal gömrük rüsumu	20
22	Digər Gömrük ittifaqı iştirakçı-dövlətlərinin büdcəsinə keçiriləcək idxal gömrük rüsumları	22
25	İxrac gömrük rüsumları	25
27	Digər Gömrük ittifaqı-iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçirilməli olan ixrac gömrük rüsumları	27
3. Gömrük orqanları tərəfindən alınan dolayısı vergilər
30	Aksiz	30
32	Əlavə dəyər vergisi	32
35	Xüsusi vergilər	35
37	Digər Gömrük İttifaqı-iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçirilməli olan-aksiz	37
38	Digər Gömrük ittifaqı-iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçirilməli olan-əlavə dəyər vergisi	38
39	Digər Gömrük İttifaqı-iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçirilməli olan-xüsusi vergilər	39
4. Fiziki şəxslərdən alınan ödənişlər
40	Gömrük ödənişlərinin vahid dərəcəsi	40
41	Digər Gömrük ittifaqı-iştirakçı dövlətlərinin büdcəsinə keçiriləcək vahid ödənişlərin dərəcəsi	41
44	Yığılmış gömrük ödənişləri	44
45	Digər Gömrük ittifaqı-iştirakçı dövlətinin büdcəsinə keçiriləcək yığılmış gömrük ödənişləri	45
5. Digər yığımlar və haqqlar
50	Malların saxlanılmasına görə gömrük yığımları	50
51	Malların gömrük müşayiətinə görə gömrük yığımları	51
52	Gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə mütəxəssisə peşə attestatının və lisenziyanın verilməsinə görə yığımlar	52
53	Gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə mütəxəssisə verilmiş peşə attestatı və lisenziyanın fəaliyyət müddətinin bərpa olunmasına görə yığımlar	53
54	Bankın, ya da digər kredit müəssisəsinin banklar reyestrinə daxil olmasına görə yığımlar	54
55	İlkin qərarın qəbuluna görə haqq	55
56	Gömrük auksionlarında iştiraka görə haqq	56
57	Məlumatlandırma və məsləhətləşməyə görə haqq	57
6. Vəsait və cərimələr
60	Müsadirə olunmuşların realizə olunmasından olan vəsaitlər	60
65	Girovun reallaşdırılmasından olan vəsaitlər	65
67	Cərimələr və malların dəyərindən tutulan vəsaitlər	67
7. Digər gömrük ödənişləri
91	Gömrük ödənişlərinə möhlət verilməsinə görə faizlər	91
93	Gömrük ödənişlərinin möhlət müddətinin uzadılmasına görə faizlər	93
95	Dəbbələr (Dəbbə pulları)	95
97	Gömrük orqanlarına alınması həvalə olunmuş digər ödəniş növləri	97
98	Gömrük ödənişlərinin ödənilməsini təmin edən məbləğ	98

Qeyd: Ödənişlərin növlər üzrə rəqəmli kodu mütləq təsnifatda göstərilən rəqəmlərdən başlanmalıdır. Rəqəmli kodda sonrakı rəqəmlərin istifadəsi tövsiyə xarakteri daşıyır.

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

9 saylı Əlavə

Gömrük ödənişlərinin ödənilməsinə təminat növlərinin

TƏSNİFATI

KODU		Təminat növləri
rəqəmli	hərfi
11	BZ	Bank zəmanəti
22	MG	Malların girovu
33	DT	Pul vəsaitinin depozitə keçirilməsi

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

10 saylı Əlavə

Ödəniş növlərinin

TƏSNİFATI

KOD		Ödəniş üsulu
rəqəmli	hərfi
01	HN	Bank vasitəsilə nağdsız hesablaşma
02	GK	Gömrük kassasına nağd ödəniş
03	ÖM	Gömrük ödənişlərinin ödənilməsinə möhlət verilməsi
04	ÖMU	Gömrük Ödənişlərinin ödənilməsi üzrə möhlət müddətinin uzadılması
05	ŞH	Gömrük ödənişlərinə şərti hesablama
06	QÖ	Ödənişin qarşılıqlı hesablaşma əsasında aparılması

---

Yuk gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

11 saylı Əlavə

Gömrük müəssisələrinin

TƏSNİFATI

Gömrük müəssisəsinin kodu	Gömrük müəssisəsinin adı
00100	Bakı Baş Gömrük İdarəsi
00101	Bərə postu
00102	Biləcəri postu
00104	Xırdalan postu
00105	Keşlə postu
00106	Qaradağ postu
00108	Yasamal postu
00109	Səbail postu
00110	Sahil postu
00112	Binəqədi postu
00113	Səngəçal postu
00115	Yeni sahil
00116	“İpək yolu” gömrük postu
00200	Tovuz gömrük idarəsi
00201	Candargöl postu
00202	Girzan postu
00203	Poylu postu
00204	Sınıq Körpü postu
00205	Sadıxlı postu
00206	Böyük Kəsik postu
00207	2-ci Şıxlı gömrük postu
00300	Yevlax gömrük idarəsi
00301	Şəki postu
00302	Mingəçevir postu
00303	Qəbələ gömrük postu
00400	Astara gömrük idarəsi
00401	Lənkəran postu
00402	Masallı postu
00500	Balakən gömrük idarəsi
00501	Muğanlı postu
00502	Mazımçay postu
00600	Əli Bayramlı gömrük idarəsi
00602	Kürdəmir postu
00700	Sumqayıt gömrük idarəsi
00701	Şirvan postu
00702	H.Z. Tağıyev-1 postu
00800	Hava Nəqliyyatında Baş Gömrük İdarəsi
00801	Gəncə hava limanı postu
00802	Qala gömrük postu
00803	H.Z. Tağıyev gömrük postu
00900	Gəncə gömrük idarəsi
00901	Samux postu
00903	Şəmkir HES postu
01000	Culfa gömrük idarəsi
01002	Naxçıvan liman postu
01100	Sədərək gömrük idarəsi
01101	Şahtaxtı postu
01200	Biləsuvar gömrük idarəsi
01201	Biləsuvar postu
01202	Salyan gömrük postu
01300	Xudafərin gömrük idarəsi
01301	Horadiz postu
01302	İmişli postu
01400	Xaçmaz gömrük idarəsi
01401	Xanoba postu
01402	Samur postu
01403	Yalama postu
01404	Zuxul postu
01405	Şirvanovka gömrük postu
01500	Aksiz Gömrük İdarəsi
01600	Enerji Gömrük İdarəsi
01601	Liman gömrük postu
01602	Dübəndi gömrük postu
01603	Güzdək gömrük postu
01604	Yeni Səngəçal gömrük postu
01700	Xəzər Dənizində Azərbaycan Respublikasının İqtisadi Mənafelərinin Mühafizəsi Gömrük idarəsi
01701	Bakı Beynəlxalq liman postu
01702	Xaçmaz dəniz nəzarət postu
01703	Siyəzən dəniz nəzarət postu
01704	Pirallahı dəniz nəzarət postu
01705	Hövsan dəniz nəzarət postu
01706	Qaradağ dəniz nəzarət postu
01707	Neftçala dəniz nəzarət postu
01708	Lənkəran dəniz nəzarət postu
01800	Naxçıvan şəhər Gömrük İdarəsi
01900	Bakı Avtonəqliyyat Gömrük idarəsi
02000	Naxçıvan Beynəlxalq Hava Limanı Gömrük idarəsi
02100	Şahtaxtı Gömrük İdarəsi

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

12 saylı Əlavə[25]

Təyinatına uyğun olaraq gömrük rüsumu ödənişlərindən azad olan malların

TƏSNİFATI

Sıra №-si	Adları	Kodu
1.	Kənd təsərrüfatı üçün toxum, gübrə, yem, cins heyvanlar, dərman preparatları və baytarlıqda tətbiq olunan dərmanlar, bioloji preparatlar, baytarlıq ləvazimatları	010
2.	Qablaşdırılmış uşaq yeməkləri, şprislər, əczaçılıq məhsulları	020
3.	Azərbaycan Respublikasında akkreditasiya olunmuş diplomatik nümayəndəliklərin və onlar səviyyəli təşkilatların yalnız xidməti, habelə bu nümayəndəliklərin diplomatik heyəti, onlarla birgə yaşayan ailə üzvlərinin yalnız şəxsi istifadələri üçün nəzərdə tutulmuş mallar və əmlak	030
4.	Azərbaycan Respublikasının Gömrük ərazisinə idxal olunan və bu ərazidən ixrac olunan qəza və uçurum, təbii hadisələrin nəticələrini aradan qaldırmaq məqsədilə, ya da humanitar yardım kimi gətirilən mallar, o cümlədən məktəblər, məktəbəqədər və müalicə müəssisələri üçün pulsuz gətirilən tədris vəsaitləri	040
5.	Texniki yardım	050
6.	Əlilliyin müalicəsi və profilaktikası məqsədi üçün istifadə olunan (nəqliyyat vasitələri istisna olmaqla) xammal və onların istehsalı üçün müxtəlif texniki vasitələr	060
7.	Dövlət mülkiyyətinə verilmək üçün idxal olunan müsadirə olunmuş, sahibsiz, habelə irsilik hüququ olan mallar	070
8.	Zəmanət kimi xarici sərmayəçinin birgə müəssisəsinin nizamnamə fonduna, ya da tam xarici sərmayəçiyə mənsub müəssisə yaratmaq üçün idxal olunan əmlak	080
9.	Azərbaycan Respublikasının ərazisinə müvəqqəti idxal olunmuş mallar	090
10.	Tranzit mallar	100
11.	Rüsumsuz ticarət mağazaları üçün gətirilən mallar	110
12.	Azərbaycan Respublikasını yalnız xüsusi ehtiyacları üçün müəssiələrin işçiləri tərəfindən gətirilən əmlak	120
13.	Maliyyə Nazirliyi, ya da Milli Bankın təsdiqedici sənədləri əsasında idxal olunan: qanuni ödəniş vasitələri olan (numizmatik məqsədlər üçün istifadə olunanlardan başqa) valyuta, pullar, banknotlar, rəsmi dövlət sənədləri blankları, vətəndaşlıq pasportları, habelə qiymətli kağızlar	130
14.	Təkrar ixrac məqsədilə Azərbaycan Respublikası ərazisinə müvəqqəti gətirilmiş mallar	140
15.	Dövlət büdcəsi vəsaiti hesabına idxal olunan mallar (Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi tərəfindən verilmiş təsdiqedici sənədlər əsasında)	150
16	Azərbaycan Respublikası Xəzər dənizi hövzəsində kvota hesabına tutularaq Azərbaycan Respublikasının ərazisinə idxal olunan balıq və balıq məhsulları	160
17.	Azərbaycan Respublikası ərazisinə emal üçün idxal olunan mallar	170
18.	Beynəlxalq yük, baqaj və sərnişin daşınmalarını həyata keçirən nəqliyyat vasitələri, habelə bu nəqliyyat vasitələrinin yolda olduğu müddətdə, aralıq dayanacaq məntəqələrində qəza nəticələrini aradan qaldırmaq üçün bu nəqliyyat vasitələrinin normal istismarı məqsədilə xaricdən alınan material-texniki təchizat malları və sursat, yanacaq, ərzaq və digər əmlak	180
19.	Azərbaycan Respublikasının Gömrük ərazisindən, Azərbaycan Respublikası dəniz vətəgə gəmilərinin və Azərbaycan Respublikasının hüquqi və fiziki şəxsləri tərəfindən icarəyə götürülmüş gəmilərin məşğulluq fəaliyyətinə təminat məqsədilə ixrac olunan material-texniki təchizat malları və sursatları, yanacaq, digər əmlak, habelə göstərilən gəmilərdə Azərbaycan Respublikasının Gömrük ərazisinə idxal olunan mədən məhsulları	190
20.	Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisinə istehsalı təşkil etmək üçün idxal olunan texnika, texnoloji avadanlıq və qurğular, digər sərmayəçilik təyinatlı mallar	200
21.	“Azəri”, “Çıraq” və “Günəşli” yataqları üzrə aparılacaq neft-qaz əməliyyatları ilə əlaqədar Sazişlərin lazımi səviyyədə yerinə yetirilməsi üçün ABŞ, onun subpodratçıları və agentləri tərəfindən bu məqsədlə nəzərdə tutulmuş mallar	A
22.	NŞBK, onların subpodratçıları və agentləri tərəfindən “Qarabağ” yatağında bağlanmış Sazişlə əlaqədar neft-qaz əməliyyatlarının lazımi səviyyədə yerinə yetirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş mallar	Q
23.	“Şahdəniz”, onların subpodratçıları və agentləri tərəfindən “şahdəniz” yatağı üzrə bağlanmış Sazişlə əlaqədar neft-qaz əməliyyatlarının lazımi dərəcədə yerinə yetirilməsi üzrə nəzərdə tutulmuş idxal olunan mallar	Ş
24.	ANƏŞ (NAOK), onun subpodratçıları və agentləri tərəfindən “Əşrəfi”, “Dan ulduzu” yataqları üzrə bağlanmış Sazişlərlə əlaqədar neft-qaz əməliyyatlarının lazımi səviyyədə aparılması üçün nəzərdə tutulmuş idxal malları	D
25.	“Lənkəran Dəniz”, onun subpodratçıları və agentləri tərəfindən “Lənkəran Dəniz” yatağı üzrə bağlanmış Sazişlə əlaqədar neft-qaz əməliyyatlarının lazımi səviyyədə aparılması məqsədilə nəzərdə tutulmuş idxal olunan mallar	L
26.	“Mir” hökumətlərarası teleradio şirkəti tərəfindən idxal olunan mallar	M
27.	Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yazılı göstərişinə uyğun azad olunan mallar	KM
	Aksiz vergiləri üzrə
28.	İstehsal ehtiyacları üçün idxal olunan aksizli xammal və materiallar	001
29.	Buraxılış tarixindən bir ildən artıq müddət keçmiş aksiz vergiləri tətbiq edilən avtomobillər	002
İxrac üzrə
30.	“Azəri”, “Çıraq” və “Günəşli” sazişləri üzrə neft-qaz əməliyyatları üçün əvvəl idxal olunmuş, ixrac olunacaq mallar	A-1
31.	“Qarabağ” Sazişi üzrə neft-qaz əməliyyatları aparmaq üçün əvvəl idxal olunmuş, ixrac olunacaq mallar	Q-1
32.	“Şahdəniz” Sazişi üzrə neft-qaz əməliyyatları aparmaq üçün əvvəl idxal olunmuş, ixrac olunacaq mallar	Ş-1
33.	“Dan ulduzu”, “Əşrəfi” Sazişləri üzrə neft-qaz əməliyyatları aparmaq üçün əvvəl idxal olunmuş, ixrac olunacaq mallar	D-1
34.	“Lənkəran Dəniz” Sazişi üzrə neft-qaz əməliyyatları aparmaq üçün əvvəl idxal olunmuş, ixrac olunacaq mallar	L-1

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

13 saylı əlavə

Nəqliyyat vasitələrinin və malların gömrük dəyərinin təyini metodlarının

TƏSNİFATI

Kodu	Adı
01	Gətirilən malların sövdələşmə qiyməti
02	Eyniləşdirilmiş malların sövdələşmə qiyməti
03	Eynicinsli malların sövdələşmə qiyməti
04	Dəyərin toplanması
05	Dəyərin çıxılması
06	Ehtiyat metod

---

Yük gömrük bəyannamələrinin

doldurulması qaydalarına

14 saylı Əlavə[26]

YGB-nin 44-cü qrafasında məlumatların göstərilməsi zamanı istifadə olunan sənəd növlərinin

TƏSNİFATI

Sənədin növü (kateqoriyası)	Sənədin növünün kodu
1	2
1 nömrəsi altında göstərilir
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən malların ixracı və idxalı bağlı verilən icazə sənədi		1011
İxrac nəzarəti sahəsində nəzarəti həyata keçirən dövlət orqanları tərəfindən verilmiş xüsusi icazə		1012
Ozondağıdıcı maddələrin keçirilməsinə dair verilən xüsusi icazə		1013
Təhlükəli tullantıların keçirilməsinə dair icazə sənədi		1014
Ayrı-ayrı mal növlərinin ixracına və (və ya) idxalına nəzarətin həyata keçirilməsi zamanı səlahiyyətli dövlət orqanı tərəfindən ayrı-ayrı mal növlərinin ixracı və (və ya) idxalına verilmiş icazə sənədi		1015
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər icazə sənədləri		1999
2 nömrəsi altında göstərilir
Konosament və üzən nəqliyyat vahidinin adı		2011
Su nəqliyyatı ilə malların daşınması zamanı nəqliyyat qaiməsi		2012
Dəmir yol qaiməsi		2013
Dəmiryol daşımaları üçün nəzərdə tutulmuş digər sənədlər		2014
Avtomobil nəqliyyatı ilə beynəlxalq yük daşımaları zamanı istifadə olunan əmtəə-nəqliyyat qaiməsi (CMR)		2015
Aviaqaimə		2016
Malların stasionar nəqliyyatla daşınması zamanı istifadə olunan nəqliyyat qaiməsi		2017
Poçt qaiməsi		2018
Ekspress-çatdırılma zamanı ümumi qaimə		2019
Ekspress-çatdırılma zamanı fərdi qaimə		2020
Baqaj qəbzi		2021
BYD kitabçası		2022
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər nəqliyyat sənədləri		2999
3 nömrəsi altında göstərilir
Malların çatdırmasına nəzarətə dair sənəd		3001
4 nömrəsi altında göstərilir
Xarici iqtisadi sövdələşmənin həyata keçirilməsi zamanı bağlanan müqavilə (kontrakt, saziş və s.)		4011
Gömrük anbarına mal yerləşdirmiş şəxslə gömrük anbarı sahibi arasında bağlanmış müqavilə		4012
Əqli mülkiyyətə hüquqların ötürülməsini təsdiq edən sənədlər (müəllif, lisenziya müqaviləsi, əqli mülkiyyət obyektinin qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə, əmtəə nişanından istifadəyə dair müqavilə və digər sənədlər)		4021
Dövlətin ərazisində əmtəə nişanı ilə nişanlanmış malların mülki dövriyyəyə buraxılmasını təsdiq edən sənədlər, hüquq sahibinin diler, distribütor ilə müqaviləsi, yazılı razılıq və digər sənədlər		4031
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər sənədlər		4999
5 nömrəsi altında göstərilir
Malın XİF ƏN-ə uyğun təsnif edilməsi barədə ilkin qərar		5013
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər sənədlər		5999
6 nömrəsi altında göstərilir
Dövlət standartları və texniki reqlamentlərin tələblərinə riayət olunması üzrə dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsini təsdiq edən sənədlər
Uyğunluq sertifikatı		6011
Kənd təsərrüfatı, səhiyyə və digər sahələrdə tələb olunan sənədlər
Malların gətirilməsi zamanı təqdim olunan baytarlıq nəzarətinə dair sənədlər			6031
Malların aparılması zamanı təqdim olunan baytarlıq nəzarətinə dair sənədlər			6032
Malların gətirilməsi zamanı təqdim olunan fitosanitar nəzarətinə dair sənədlər			6033
Malların aparılması zamanı təqdim olunan fitosanitar nəzarətinə dair sənədlər			6034
Sanitar – epidemioloji rəy			6035
Malın gigiyenik sertifikatı (yeyinti məhsullarına)			6036
Azərbaycan Respublikasından Avropa İttifaqı ölkələrinə ixrac edilən yeyinti məhsullarına keyfiyyət sertifikatı			6037
Etil (yeyinti) spirtinin və alkoqollu içkilərin (şərabın, konyakın, arağın və siyahısı Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti tərəfindən müəyyən edilən digər alkoqollu içkilərin) idxalı üçün xüsusi razılıq (lisenziya)			6042
Tütün məmulatının idxalı üçün xüsusi razılıq(lisenziya)			6043
Mədəniyyət sərvətlərinin Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənara aparılmasına nəzarəti həyata keçirən dövlət orqanının verdiyi icazələr
Mədəniyyət sərvətlərinin çıxarılması üçün şəhadətnamə		6061
Mədəniyyət sərvətlərinin dövlət qeydiyyatında olmadığını və onların dövlətin ərazisindən çıxarılmasına icazə verən şəhadətnamənin tələb olunmadığına dair sənəd		6062
CİTES-in inzibati orqanları tərəfindən verilən icazələr
CİTES obyektlərinin gətirilməsinə (aparılmasına) dair icazə		6063
Dövlət icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən verilən digər sənədlər
Dərman vasitələri, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ərazisində nəzarət edilən psixotrop maddələrin və tibbi ləvazimatın idxalına verilən rəy		6111
Prekursorların idxalı, ixracı, tranzit nəql edilməsinə verilən xüsusi razılıq (lisenziya)		6112
Çöl heyvanları, yabanı bitkilər və qazıntılarda tapılmış heyvan sümüklərinin ixracına verilən rəy		6113
Vəhşi heyvanlardan və yabanı bitkilərdən dərman istehsalı üçün xammal, ilan, böyə və əqrəb zəhərlərinin ixracına verilən rəy		6114
Qiymətli metalların və qiymətli daşların gətirilməsinə və aparılmasına dair verilən sənəd		6115
Azərbaycan Respublikası ərazisində quruda və dəniz iqtisadi zonası hüdudlarında yerləşən istilik enerji və mineral xammal yataqları haqqında və rayonlar üzrə məlumatların aparılmasına dair rəy		6116
İxtiralar, “nou hau” və elmi tədqiqat işlərinin nəticələri (ixrac nəzarətinə düşənlər istisna olmaqla)		6117
Xidməti və mülki silahların, onların döyüş sursatlarının gətirilməsinə (aparılmasına) dair xüsusi icazə		6118
Avtonəqliyyat vasitələrinin tipinin təsdiqi haqqında sertifikat		6119
Avtonəqliyyat vasitələrindən atmosfer havasına atılan zərərli maddələrə dair tələblər əsasında avtonəqliyyat vasitələrinin uyğunluq sertifikatı		6120
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər sənədlər		6999
7 nömrəsi altında göstərilir
Malın mənşəyini təsdiq edən sənəd	7000
8 nömrəsi altında göstərilir
Müqaviləyə dair invoys (hesab-faktura), hesab-proforma (proforma-invoys)	8000
İnvoys (hesab-faktura), proforma-invoys (hesab-proforma)	8001
Digər hesablaşma və ya kommersiya sənədləri (o cümlədən kassa və ya malların pərakəndə şəbəkədə satışı üçün əmtəə qəbzi)	8002
9 nömrəsi altında göstərilir
Tarif imtiyazları verildiyi hallarda tarif imtiyazının verilməsini təsdiq edən normativ sənəd	9000
Müvəqqəti idxal əməliyyatları zamanı malların geri qaytarılması üzrə öhdəlik	9101
Müvəqqəti ixrac əməliyyatları zamanı malların geri qaytarılması üzrə öhdəlik	9102
Malların gömrük ərazisindən kənarda emal gömrük rejimində yerləşdirilməsinə dair verilmiş icazə	9201
Malların gömrük ərazisində emal gömrük rejimində yerləşdirilməsinə dair verilmiş icazə	9202
Malların gömrük nəzarəti altında emal gömrük rejimində yerləşdirilməsinə dair verilmiş icazə	9203
Təkrar ixrac gömrük rejimi altında yerləşdirilmiş malların Azərbaycan Respublikasından çıxarılmasının son müddətinə dair məlumat	9301
Malların təkrar ixracına dair zəmanət öhdəliyi sənədi	9302
Mallar və nəqliyyat vasitələrinin məhvi potensial təhlükəli, xüsusi toksik və ya radioaktiv tullantıların atılması, axıdılması, anbarlaşdırılması ilə bağlı olduğu halda bu cür məhvə yalnız Azərbaycan Respublikasının ətraf təbii mühitin mühafizəsi və sanitar-epidemioloji nəzarət sahəsində xüsusi səlahiyyətlərə malik dövlət orqanlarının icazə sənədi	9303
Qanunvericiliklə müəyyən olunmuş digər sənədlər	9999

Qeyd: “YGB-nin 44-cü qrafasında məlumatların göstərilməsi zamanı istifadə olunan sənəd növlərinin Təsnifatı”-da göstərilən sənəd növlərinin və onların kodlarının yeniləşdirilməsi və dəyişdirilməsi Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən həyata keçirilir. Bu hallarda təsnifatda aparılan yeniliklər və düzəlişlər haqqında məlumatlar Dövlət Gömrük Komitəsinin rəsmi internet saytında müvafiq qaydada yerləşdirilir.

---

İSTİFADƏ OLUNMUŞ MƏNBƏ SƏNƏDLƏRİNİN SİYAHISI

1. 25 may 2000-ci il tarixli 039 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2000-ci il, № 06)

2. 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3)

3. 14 may 2010-cu il tarixli 041 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2010-cu il, № 06)

4. 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01)

5. 03 noyabr 2014-cü il tarixli 100/144 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Sərəncamı

BÜLLETENƏ EDİLMİŞ DƏYİŞİKLİK VƏ ƏLAVƏLƏRİN SİYAHISI

---

[1] 03 noyabr 2014-cü il tarixli 100/144 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Sərəncamı ilə “Yük gömrük bəyannamələrinin doldurulması Qaydaları” ləğv edilmişdir.

30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə Yük gömrük bəyannamələrinin doldurulması qaydaları”na 2, 3, 8 və 11 saylı əlavələrə yeni sətirlər əlavə edilmişdir.

[2] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 1.2-ci bəndin ikinci abzasında "azərbaycan dilində (bəzi hallarda rus dilində) olan" sözləri çıxarılmışdır.

[3] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 1.7-ci bəndinin birinci abzasında isə "(Gömrük İttifaqının üzvü olan ölkələr üçün)" və "(bəzi hallarda rus dilində)" sözləri çıxarılmışdır.

[4] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 1.9-cu bəndin 1-ci abzasında “arxa tərəfində” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqdə” sözləri, “arxaya bax” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqə bax” sözləri, 3-cü abzasında “arxa tərəfində” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqdə” sözləri əlavə edilmişdir.

[5] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 1-ci bölməyə iki abzas əlavə edilmişdir.

[6] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa A” hissəsinin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

Qrafanın yuxarı hissəsində YGB-nin gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul olunduğu tarixdə Mərkəzi Bank tərəfindən ABŞ dollarının milli valyuta ilə ifadə olunmuş məzənnəsi göstərilir.

[7] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 2 hissəsinin üçüncü abzasında "hüquqi şəxslərə Dövlət Statistika Komitəsi (DSK)" sözləri "təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[8] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 2 hissəsinin beşinci abzası yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

sol aşağı küncdə hüquqi şəxslər üçün Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyindən alınmış təşkilatın qeydiyyatı haqqında şəhadətnamənin verilmə nömrəsi, fiziki şəxslər üçün isə Vergi Müfəttişliyindən alınmış sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmağa səlahiyyət verən lisenziyamın nömrəsi və verilmə tarixi göstərilir.

[9] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 4.” hissəsinin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

Qrafa əlavə vərəqlər istifadə olunarsa, doldurulur. Əlavə vərəqlərin ümumi sayı göstərilir.

[10] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 9 hissəsinin üçüncü abzasında "hüquqi şəxslərə DSK tərəfindən verilmiş 7 rəqəmli" sözləri "təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[11] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 9 hissəsinin beşinci abzasında isə "Baş Dövlət Vergi Müfəttişliyi" sözləri "Vergilər Nazirliyi" sözləri ilə və "vergi ödəyicisinə verilmiş uçot nömrəsi" sözləri "fiziki şəxslərə verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[12] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 14 hissəsinin üçüncü abzasında "hüquqi şəxslər üçün Dövlət Statistika Komitəsi (DSK)" sözləri "təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[13] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 18.” və “Qrafa 21.” hissələrinin 2-ci abzasında “arxaya bax” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqə bax” sözləri və “arxa hissəsində” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqdə” sözləri əlavə olunmuşdur.

[14] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 2.3-cü bəndinin Qrafa 28 hissəsinin yeddinci abzasında "Baş Dövlət Vergi Müfəttişliyi" sözləri "Vergilər Nazirliyi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[15] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 33.” hissəsinin birinci abzası yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

Birinci yarımbölmədə malların XİF MN üzrə 9 rəqəmli kodları göstərilir.

[16] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 40.” hissəsinə üçüncü abzas əlavə edilmişdir.

[17] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 44.” hissəsinin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

Qrafada hər rekvizit yeni sətirdən başlanmaqla, qarşısına sıra nömrəsi qoyulmaqla aşağıdakılar göstərilir:

- 1. - lisenziyanın nömrəsi və verildiyi tarix, habelə onun fəaliyyət müddəti;

- 2. - nəqliyyat sənədinin nömrəsi;

- 3. - daşınma cədvəlinin nömrəsi və tarixi;

- 4. - müqavilənin (kontraktın, sazişin və s.) nömrəsi və tarixi;

Əgər mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq milli valyuta ilə beynəlxalq hesablaşmaları aparmaq üçün xüsusi hesabın açılması tələb olunursa, müqavilənin tarix və nömrəsindən sonra xüsusi simvol “*” və milli valyuta ilə xarici şəxslə hesablaşmanı aparan müvəkkil bankın spesifikasiya nömrəsi göstərilir.

- 5. - əsas kontrakt, müqavilə, saziş və s. olan əlavələrin nömrəsi və verildiyi tarix;

- 6. - digər dövlət orqanlarının (onların adı göstərilməklə), bu orqanların mallara nəzarəti lazım olan hallarda verdiyi icazənin tarixi və nömrəsi;

- 7. - malların gömrük ərazisindən kənarda emalına verilən icazənin nömrəsi və verildiyi tarix, habelə onun fəaliyyət müddəti; [17]

- 8. - malların mənşə sertifikatları haqqında məlumat;

- 9. - gömrük ödənişlərinin alınmasından azad olmaq haqqında hökumət, dövlət qərarlarının adı, nömrəsi və verildiyi tarix də daxil olmaqla, verilən lisenziyaların, digər icazələrin nömrələri və verildiyi tarix.

Bütün məlumatları blankda göstərmək mümkün olmadıqda “arxaya bax” ifadəsi yazılmaqla, ona istinad edilir və yuxarıdakı məlumatlar YGB-nin birinci və dördüncü vərəqlərinin arxasında göstərilərək, bəyannaməçinin möhürü ilə təsdiq olunur.

[18] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2-ci bölmənin 2.3-cü bəndinin “Qrafa 47.” hissəsinin 2-ci və 19-cu abzaslarda göstərilmiş “MDB iştirakçıları-dövlətlərinin Mərkəzi (Milli) banklarında” sözləri “Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankında” sözləri ilə, 18-ci abzasda göstərilmiş “MDB dövlətlərinin Mərkəzi (milli) Bankı” sözləri “Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı” sözləri ilə əvəz olunmuşdur.

[19] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2.4-cü bəndin “Qrafa 7.” hissəsinin mətni yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

Qrafada aşağıdakı sxem üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul edilən YGB-nin qeydiyyat nömrəsi göstərilir:

99999 / 9 / 99 / 9999, burada:

- 1 - saylı element, gömrük orqanları və onların struktur bölmələrinin milli Təsnifatına uyğun olaraq, gömrük rəsmiləşdirilməsini həyata keçirən gömrük orqanının kodunu;

- 2 - saylı element, YGB-nin gömrük rəsmiləşdirilməsinə qəbul olunduğu ilin son rəqəmini;

- 3 - saylı element, cari ayın sıra nömrəsini;

- 4 - saylı element isə müvafiq gömrük orqanı tərəfindən rəsmiləşdirilmiş YGB-nin sıra nömrəsini bildirirlər.

Əlavə vərəqlər tətbiq olunan hallarda “A” qrafasının aşağı hissəsində 33-cü qrafanın üzərində əsas YGB vərəqinin qeydiyyat nömrəsi göstərilir.

[20] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 2.4-cü bəndin “D” qrafasının 2-ci abzasında “arxa tərəfində” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqdə” sözləri əlavə olunmuşdur.

[21] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 3-cü bölmənin 3-cü bəndin 6-cı abzası yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

A və V qrafaları ixrac gömrük rejimi altında yerləşdirilən mallar üçün yük gömrük bəyannaməsinin doldurulmasına uyğun qaydada doldurulur (bu Təlimatın 2, 3 bölməsi).

[22] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 3.3-cü bəndinin Qrafa 8 hissəsinin üçüncü abzasında "hüquqi şəxslər üçün DSK" sözləri "təşkilatlara Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilmiş eyniləşdirmə nömrəsi" sözləri ilə əvəz edilmişdir.

[23] 3 mart 2008-ci il tarixli 025 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2008-ci il, № 1-2-3) ilə 3.3-cü bəndinin Qrafa 8 hissəsinin beşinci abzası yeni redaksiyada verilmişdir.

Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:

sol aşağı küncdə hüquqi şəxslər üçün təşkilatın qeydiyyatı haqqında Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən verilmiş şəhadətnamə, fiziki şəxslər üçün isə vergi müfəttişliyi tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirmək üçün verilmiş lisenziyanın nömrəsi və verilmə tarixi göstərilir.

[24] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə 3-cü bölmənin 3.3-cü bəndin “Qrafa 18.” və “Qrafa 21.” hissələrinin 2-ci abzaslarında “arxaya bax” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqə bax” sözləri və “arxa tərəfində” sözlərindən sonra “və ya qoşma vərəqdə” sözləri əlavə olunmuşdur.

[25] 25 may 2000-ci il tarixli 039 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2000-ci il, № 06) ilə “Yük gömrük bəyannamələrin doldurulması Qaydaları”na 12 saylı əlavə ləğv edilmişdir.

[26] 30 dekabr 2010-cu il tarixli 139 nömrəli Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin Əmri (Azərbaycan Respublikasının Normativ Aktlarının Bülleteni, 2011-ci il, № 01) ilə Qaydalara “14 saylı Əlavə” əlavə olunmuşdur.